عوامل خطر آلزایمر

پرمطلب: بیماری آلزایمر در جوامع مسن به وفور شناسایی می شود. محققان انواع مختلفی از اختلالات مغزی را شناسایی کرده اند، به ویژه پلاک های ساخته شده از توده های بتا آمیلوئید و دو لایه ی پروتئینی به نام تاو(tau) که هر دو با مرگ سلول های مغزی مرتبط اند و باعث کاهش حافظه، کاهش مهارت اجتماعی و در نهایت مرگ می شوند.

از دست دادن حافظه فراتر از فراموش کردن محل قرار دادن اشیا است. از یاد بردن سن، روابط خویشاوندی، گم کردن مسیر خانه و غیره در آلزایمر رخ می دهد.
سن بالا، داشتن سابقه ی خانوادگی و داشتن ژنوتیپ آپو لیپو پروتئین E و مونث بودن از عوامل مستعدکننده ی ابتلا به آلزایمر هستند. حال تعدادی از عوامل خطر آلزایمر را برایتان می گوییم.

نشانگرهای زیستی

به نظر می رسد چندین نشانگر زیستی با آلزایمر در ارتباط هستند، مانند پروتئین های خاصی در مایع نخاعی و جهش های ژنی قابل تشخیص توسط ژسبرداری از مغز. در حالی که قبلا تشخیص نهایی آلزایمر بعد از مرگ صورت می گرفت، اما امروزه پروتئین آمیلوئید که مرتبط با آلزایمر است، در افراد زنده این بیماری را کاملا شناسایی می کند.

تغییرات مغز می تواند ۲۵ سال قبل از ابتلا به آلزایمر صورت بگیرد. با توجه به تحقیقات، زنانی که سطح بالاتری از نوعی چربی به نام سرم سرامید را دارند، ده برابر زنانی که سطح کمتری از این چربی را دارا هستند، در معرض ابتلا به آلزایمر قرار دارند.

تاریخچه ی بیماری قلب

مشکلات سیستم قلبی عروقی با آلزایمر مرتبط است. فشار خون بالا به ویژه در میانسالی، خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش می دهد. بنابراین از سلامت قلب و عروق تان مطمئن شوید. افرادی که قبلا دچار حمله ی قلبی شده اند، دو برابر بیشتر احتمال دارد به زوال عقل دچار گردند، چه از نوع آلزایمر و یا انواع دیگر. بنابراین کنترل فشار خون بسیار اهمیت دارد. همچنین کاهش استرس به کاهش خطر ابتلا به آلزایمر کمک خواهد کرد.

دیابت و چاقی

دیابت مقاوم به انسولین خطر ابتلا به آلزایمر را دو برابر و یا حتی چهار برابر می کند. یک آنزیم در مغز وجود دارد که مسئول کاهش انسولین و آمیلوئید است. بنابراین افزایش بیش از حد انسولین می تواند در توانایی این آنزیم در حذف آمیلوئید دخالت کند.

همچنین چاقی مخصوصا در زنان، شانس ابتلا به آلزایمر را بالا می برد و ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را تا سه برابر افزایش دهد. مردان چاق نیز تا ۳۰ درصد بیش از سایرین در معرض آلزایمر قرار دارند. ورزش برای دیابت و همچنین چاقی مفید است. متأسفانه اغلب مبتلایان به دیابت و چاقی، مصرف دارو را به ورزش و تغییر رژیم غذایی ترجیح می دهند.

تحصیلات کم

سطح کم تحصیلات و فقدان تحریک مغز با افزایش خطر ابتلا به آلزایمر مرتبط است. روابط اجتماعی به کاهش استرس منجر خواهد شد، استرسی که برای مغز بسیار بد است. افرادی که کارهای خیرخواهانه انجام می دهند، سفر می کنند و جدول حل می کنند، بهتر می اندیشند و این کارها ذهن و مغز آنان را فعال نگه می دارد.

مصرف کم میوه، سبزی و ادویه ها در برنامه غذایی

مصرف کم سبزیجات ممکن است زوال شناختی را سرعت ببخشد. یکی از دلایل این مسئله، وجود هموسیستئین زیاد (نوعی پروتئین) در خون است که خطر ابتلا به آلزایمر را بالا می برد. در بیماری های دیگر، شما نیاز به مصرف فولات و سایر انواع ویتامین “ب” را دارید تا هموسیستئین خون تجزیه شود. مصرف سبزیجاتی مانند کلم، کدو، بادمجان، خربزه و زغال اخته به این کار کمک خواهد کرد.

مصرف ادویه جات به ویژه زردچوبه و دارچین هم می تواند در جلوگیری از ابتلای به آلزایمر مفید باشد و حتی شواهد نشان می دهد مردم هند کمتر دچار آلزایمر می شوند.

صدمات وارده به سر

مایع مغزی نخاعی ورزشکاران بوکس، حاوی نشانگرهای بیماری آلزایمر است. در مراحل اولیه ی آلزایمر، بیماری می تواند سطح بتاآمیلوئید و تاو (پروتئین مرتبط با ضربه ) مایع نخاعی را تغییر دهد. حتی بوکسورهایی که ژنوتیپ آپولیپوپروتئین E را دارند در معرض خطر بیشتری قرار دارند.

افرادی که قبل از سن ۶۵ سالگی تجربه ضربه به سر را داشته اند، در سنین کمتر این بیماری را بروز می دهند. بهترین راه محافظت، اجتناب از انجام ورزش هایی است که منجر به وارد آمدن ضرباتی به سر می شود.

در ادامه تعدادی از نشانه های بیماری آلزایمر را بیان می کنیم.

تغییر در راه رفتن

ناتوانی در راه رفتن، هنگام انجام همزمان پیاده روی و گفتگوی با دیگران می تواند نشانه ی آلزایمر باشد. مبتلایان به  زوال عقلی  حتی غیر از آلزایمر، در هنگام راه رفتن و صحبت کردن همزمان، دچار تغییر در راه رفتن می شوند. اگر شما دچار زوال عقلی هستید و یا در مراحل اولیه ی آن قرار دارید، دچار مشکل خواهید شد، زیرا دچار کاهش توجه می شوید.

جهت یابی ضعیف

از آن جا که آلزایمر از هیپوکامپ مغز آغاز می شود که اغلب به عنوان محل حافظه نامیده می شود، سردرگمی را می توان از مشخصات این بیماری محسوب کرد. به همین دلیل است که اغلب افراد آلزایمری دچار سردرگمی می شوند و یا راه را گم می کنند. مشکلات جهت یابی در این بیماری خیلی زود ایجاد می شود.

افسردگی و گوشه گیری اجتماعی

افرادی که در سال های ابتدایی زندگی از افسردگی رنج می برند، به احتمال بیشتری در سنین بالا دچار آلزایمر خواهند شد. یک ارتباط قابل توجه بین ابتلا به آلزایمر و افسردگی قبلی وجود دارد. در واقع به همین دلیل است که مبتلایان به آلزایمر تمایل به افسردگی و گوشه گیری دارند. افسردگی قبل تر از آلزایمر است.

مشکلات خواب

اختلالات خواب مانند آپنه ی خواب با اختلالات شناختی مرتبط است. مطالعاتی در گذشته نشان داده است که موش هایی که برنامه ی خواب نامنظمی دارند و دچار اختلال خواب هستند، مبتلا به آلزایمر می شوند. اغلب افراد دارای نشانگر زیستی آلزایمر در مایع مغزی نخاعی شان، آن هایی هستند که دچار مشکلات خواب بوده و بیشتر شب را در رختخوابشان بیدار هستند. آپنه ی خواب نیز به مشکلات قلبی و فشار خون بالا مرتبط است که خود موجب آلزایمر می شود.

چند نکته ی امیدوار کننده

خوشبختانه داروهایی برای بهبود اوضاع مبتلایان، روانه ی بازار شده است. پیشرفت علم هم تا حد زیادی به کنترل این بیماری کمک می کند. تغییر در روند زندگی و تنظیم یک برنامه سالم می تواند شما را از دچار شدن به بیماری های شناختی مانند آلزایمر دور نماید. افزایش ارتباطات اجتماعی و سطح دانش، مصرف غذاهای حاوی سبزیجات و ورزش مناسب، شما را به دچار نشدن به آلزایمر امیدوار خواهد کرد.