چه کسانی باید قرص مولتی ویتامین مصرف کنند؟
پرمطلب : حتما دیدهاید که بعضی از پدر و مادرها شربتها و ویتامینهای مختلف را به کودکان خود میخورانند. شاید تبلیغهای مربوط به انواع ویتامینها شما را هم جذب کردهاند. شاید هم بعضی از کودکان را میشناسید که ویتامین مصرف نمیکنند و سالم به نظر میرسند. ممکن است از خودتان پرسیده باشید آیا واقعا قرص های ویتامین لازمند؟ کدامیک از آنها بهترند و از هر کدام چقدر باید مصرف کرد؟ آیا ویتامینها میتوانند خطرناک باشند؟
با پرمطلب همراه باشید…
واژه «ویتامین» از «ویتا» به معنی «زندگی» و «آمین» که ترکیب موجود در بعضی از ویتامینهاست، گرفته شده است. ویتامینها مانند مواد معدنی نیستند و در واقع ترکیبات مولکولی هستند، در حالی که مواد معدنی از یک عنصر تنها ساخته شدهاند.
با این تعریف همه ما به ویتامین نیازمندیم، بخصوص این که برای بیشتر مردم استفاده روزانه از مولتیویتامین بیخطر است، اما از نظر پزشکی این کار فقط صرف هزینه اضافی است.
در یک پژوهش دقیق، عنوان شده افراد سالم که روزانه مولتیویتامین مصرف میکنند، نسبت به افرادی که هیچ ویتامینی مصرف نمیکنند، نه سالمترند، نه عمر طولانیتری میکنند.
از آنجا که بدن شما مقدار کمی ویتامین لازم دارد، با مصرف غذا بیش از آنچه که نیاز دارید، ویتامین دریافت میکنید. البته بعضی از افراد به علت رژیم غذایی خاص یا اختلال در جذب یک یا چند ویتامین نیاز به مصرف مکملهای ویتامینی دارند. توجه کنید که مصرف بیش از اندازه یک ویتامین میتواند خطرناک باشد.
طبقهبندی ویتامینها
بیشتر متخصصان و منابع علمی، ویتامینها را به انواع محلول در آب و محلول در چربی تقسیم میکنند. این نوع تقسیمبندی بسیار درست است، زیرا بدن با آب و چربی به شیوههای مختلفی برخورد میکند. ویتامینهای محلول در آب به سادگی از طریق روده جذب میشوند و توسط بدن مورد استفاده قرار میگیرند و مقدار اضافی آنها از طریق ادرار دفع میشود.
ویتامین مورد نیاز همواره از طریق رژیم غذایی تامین میشود و البته مصرف ویتامینهای محلول در چربی توجه بیشتری را طلب میکنند. بعضی افراد نمیتوانند ویتامینهای محلول در چربی را جذب کنند، با این که رژیم غذایی آنها از نظر ویتامین کمبود ندارد.
ویتامینهای محلول در چربی میتوانند در بافتهای مختلف بدن مثل کبد ذخیره گردند . به همین علت مصرف زیاد آنها میتواند خطرناک باشد
۱۳ ویتامین اصلی شامل ویتامینهای محلول در آب (تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین، ب۶، فولیک اسید، ب۱۲، پانتوتنیک اسید، بیوتین و ث) و ویتامینهای محلول در چربی (آ، د، ای و کا) هستند.
چه کسانی به ویتامین اضافی نیاز دارند؟
وقتی شواهد واضحی از کمبود یک ویتامین خاص وجود دارد، درمان بسیار ساده است، اما وقتی صحبت از استفاده دائمی ویتامین به میان میآید، نظرات متخصصان مختلف است.
مردم هم اغلب نظر متخصصان را گوش نمیدهند و ویتامینهایی را مصرف میکنند که هیچ پزشکی توصیه نکرده است و خودشان را برای مصرف ویتامینی که به آنها توصیه میشود به زحمت نمیاندازند.
شواهد علمی، مصرف منظم قرص ویتامین را برای افراد زیر توصیه کردهاند:
۱- خانمهای باردار: مهمترین ویتامین در این دوره اسید فولیک یا فولات است که برخی از اختلالات حین تولد، مانند اختلال لوله عصبی را کاهش میدهد. به همین دلیل، زنانی که در سن باروری قرار دارند و احتمال باردار شدن آنها وجود دارد، تشویق میشوند حتی سه قبل از شروع بارداری، اسید فولیک مصرف کنند.
۲- خانمها در دوران یائسگی: به آنها مکمل ویتامین «د» همراه با کلسیم توصیه میشود تا از پوکی استخوان و سایر بیماریهای استخوانی جلوگیری شود.
۳- افراد مبتلا به بیماریهای قلبی عروقی: مکمل اسیدفولیک به این افراد توصیه میشود، به خصوص آنهایی که هموسیستئین بالا دارند.
۴- گیاهخواران: به این گروه مولتیویتامین توصیه میشود، زیرا بعضی ویتامینها مانند ب۱۲ فقط در منابع غذایی حیوانی وجود دارند. ریبوفلاوین (ویتامین ب۲)، ویتامین «د» و ویتامین «آ» نیز برای آنهایی که گوشت یا غذاهای حیوانی مصرف نمیکنند لازم است. مصرف مولتیویتامین به طور روزانه مقدار کافی از ویتامینها را تامین میکند.
۵- سیگاریها : مصرف بیشتر ویتامین «ث» و اسیدفولیک باعث کاهش بیماری در افرادی میشود که سیگار زیادی مصرف میکنند.
۶- سالمندان: از آنجا که ضعف تغذیه در این گروه دیده میشود (به خصوص در آنها که بیمار و نحیفتر هستند)، کمبود ویتامین نیز شایع است. مولتیویتامین برای پیشگیری از عوارض کمبود ویتامین در این گروه توصیه میشود.
آیا قرص های ویتامین خطرناکند؟
در حالی که دریافت ویتامین از طریق رژیم غذایی یا مکملهای ویتامینی برای سلامتی لازم است، باید توجه داشته باشید که محدودیتهایی هم در این زمینه وجود دارد.
بد نیست عوارض مصرف طولانی مدت ویتامین با مقدار زیاد را بدانید؛ به عنوان مثال، مصرف بیش از اندازه ویتامین «» موجب سردرد، آسیب کبد، کوری و شکستگی در استخوانها میشود.
ویتامین «د» زیادی باعث سنگ کلیه، نارسایی کلیه، ضعف عضلانی، درد استخوان، کاهش اشتها و استفراغ میشود.
زیادی نیاسین (ویتامین ب۳) موجب اسهال، استفراغ و آسیب کبدی و مصرف بیش از اندازه ویتامین ب۶ موجب آسیب عصبی میشود.
همچنین ویتامین «ث» بیش از حد میتواند سردرد، اسهال و سنگ کلیه را به همراه داشته باشد.
پژوهشها همچنان در حال انجام است و محققان با انجام آنها سعی میکنند ترکیبات ویتامینهایی را که از اهمیت بیشتری برخوردارند پیدا کنند و با اطمینان بفهمند که چه کسانی باید از آنها استفاده کنند.
تا رسیدن به نتیجه نهایی شاید بعضی از مطالب به نظر ما کمی گیجکننده باشند. مصرفکنندگان همواره با بمباران توصیههای مختلف در زمینه مصرف ویتامین مواجه بودهاند و بیشتر این تبلیغات توسط افراد یا شرکتهایی صورت میگیرد که سعی در فروش محصولاتشان دارند.
آیا واقعا لازم است که ویتامین مصرف کنید؟ خیر؛ به خصوص اگر سالم هستید و دستکم ۵ وعده میوه و سبزی در روز مصرف میکنید.
اما اگر نگران این هستید که ممکن است رژیم غذایی شما جوابگوی نیاز ویتامینی شما نباشد، رژیم غذایی خود را عوض کنید و در نهایت اگر به مصرف ویتامینها و شربتها عادت کردهاید، روزانه فقط مولتیویتامین مصرف کنید. این کار کمهزینه است و همه نیازهای ویتامینی شما را برطرف میکند و دستکم خیالتان راحت میشود!
…