اطلاعات دهان و دندان جی یو ام
پر مطلب: از حدود ۶ ماهگی که اولین دندان شیری در دهان نوزاد رویش می یابد تا سن ۶ سالگی که اولین دندان دایمی در دهان می روید را دوره دندانی شیری می نامند. در این دوران فقط دندان شیری در دهان وجود دارد.
از ۶ تا ۱۲ سالگی به تدریج دندان های شیری جای خود را به دندان های دایمی داده که این زمان را دوره دندان های مخلوط می نامند.
دندان های شیری
در حدود ۱۲ سالگی تا پایان عمر که هیچ دندان شیری در دهان وجود ندارد و فقط دندان های دایمی در دهان هستند را دوره معمولا از شش ماهگی شروع به رویش می نمایند و تا سن دو و نیم سالگی تکمیل می شوند.
- تعداد دندان های شیری ۲۰ عدد است.
- رویش صحیح دندان های دایمی ارتباط نزدیکی با حفظ دندانهای شیری تا سن طبیعی افتادن آن ها دارد بطوری که اگر دندانهای شیری زودتر از زمان طبیعی کشیده شوند یا آن که بیشتر از مدت زمان لازم در دهان باقی بمانند ممکن است رویش دندان های دایمی زیرین دچار اشکال شود.
دوره دندانی مخلوط
از حدود سن ۶ سالگی به تدریج دندانهای دایمی شروع به رویش می کنند. در داخل استخوان فک هر کودک در زیر دندانهای شیری جوانه دندان های دایمی وجود دارد.
مینای دندان( Enamel )
قسمتی از تاج دندان که در دهان قابل مشاهده و لمس است مینا نامیده می شود. مینای دندان سختترین عضو بدن از لحاظ استحکام میباشد.
عاج دندان ( Dentin )
عاج در زیر مینا قرار گرفته و استحکام آن از مینا کمتر است. رنگ عاج زرد روشن است. همچنین بر خلاف مینا بافتی زنده بوده و در مقابل تحریکات حساسیت نشان می دهد. عاج عمدتا از نمک های کلسیم به صورت بلورهای هیدروکسی آپاتیت میباشد. در عاج دندان میکروتوبول ها قرار دارند.
مغز یا پالپ دندان ( Pulp )
در وسط هر دندان حفره ای وجود دارد که حاوی اعصاب و رگهای خونی است و به آن مغز یا پالپ دندان می گویند. یک دندان تا هنگامی زنده است که مغز آن سالم باشد.
بیماری های دهان و دندان
پلاک میکروبی ( Microbial Plaque)
در دهان همه افراد انواع مختلفی از میکروب ها و قارچ ها وجود دارند که در روی سطوح جونده به خصوص بین شیارها و حفرات کوچک و یا بین سطوح تماس دندان ها قرار گرفته اند.
این باکتری ها همراه با بزاق و باقیمانده غذاها مخصوصاً مواد قندی که بهترین محیط تکثیر برای این موجودات می باشد ، توده چسبنده و شفافی را در سطح دندان ها بوجود می آورند که این توده شفاف میکربی را پلاک دندانی می نامند.
پوسیدگی ( Cavity )
هنگامی که باقی مانده مواد غذایی با باکتریهای مضر موجود در دهان ترکیب میشود اسید تولید کرده و منجر به پوسیدگی می شود.
استفاده زیاد از مواد قندی ،جریان بزاق و باکتری های مضر در جریان پوسیدگی تاثیر بسیاری دارد.
علائم پوسیدگی دندان چیست:
- روی دندانها لکه های قهوه ای و یا لکه های سفیدی که بعداً قهوه ای می شوند دیده می شود.
- هنگام جویدن غذا درد احساس می شود.
- سوراخ شدن دندان.
- دندان ها در مقابل شیرینی و آب سرد و یا گرم حساس می شوند.
رنگ دانه ( Stain )
افزایش سن،قهوه ،شراب قرمز، چاى، سیگار کشیدن و جویدن تنباکو، رنگهاى مصنوعى غذایى، میوه هاى رنگین (آلبالو، توت فرنگى و. . . ) داروها و رژلب و مواد آرایشى در خانم ها مى توانند تولید رنگدانه نمایند.
باکترى هاى دهانى، فرآورده هاى آهن و پوسیدگى هاى دندانى نیز مى توانند تغییر رنگ ایجاد کنند.
جرم (Calculus )
اگر پلاک میکروبی هر روز و یا در مراحل اولیه از سطح دندان تمیز نشود، املاح موجود در بزاق و مواد غذایی بر آن رسوب نموده و منجر به ایجاد جرم دندان که سخت میباشد، میگردد. جرم با مسواک زدن پاک نشده و با عمل جرم گیری توسط دندانپزشک برداشته میشود.
حساسیت دندان( Tooth sensitivity )
حساسیت دندان حالتی است که زمان خوردن غذاها یا نوشیدنیهای سرد، گرم، خیلی ترش و حتی جریان هوای سرد، دندان احساس ناراحتی مـیکـنـد.
حـسـاسیت دندانی زمانی اتفاق میافتد که لثه مقدار کمی تحلیل دارد و مینای دندان بی حفاظ شده است.
حساسیت دندان در اثر عوامل زیر به وجود میآید:
- مسواک زدن با فشار زیاد و محکم،دندان قروچه
- افـزایـش سـن
- مصرف غذا و نوشیدنی های اسیدی
- بـهـداشـت ضـعیف دهان و دندان که منجر به تشکیل پلاک دور دنـدان مـیشـود.
- حــســاســیــت گــاهــی در اثــر جــرمــگــیـری و حـتـی پر کردن دندان به وجود میآید.
مسواک و مسواک زدن (Tooth brush & tooth brushing )
تار،الیاف (Bristle): به هر یک از موهای مسواک، تار یا الیاف می گویند.
تافت (Tuft): به یک دسته از الیاف مسواک تافت می گویند.
شیار لثه ( SULCUS ): به خطوط لثه (بین لثه و دندان)که نخ دندان از آن عبور می کند شیار لثه گویند.
بین دندانی ( INTERDENTAL ): به فاصله بین دو دندان نقا ط بین دندانی گویند.
…