قرص ، شربت و کپسول چه تفاوتی با هم دارند؟

داروهای خوراکی که شما مصرف می‌کنید، معمولا به یکی از ۵ شکل زیر است:

۱) محلول‌های خوراکی: شامل انواع شربت، قطره، الگزیر. شربت از حل شدن ماده موثره در شربت قند به دست می‌آید، در حالی که الگزیر از حل شدن ماده موثره در الکل و قند به دست می‌‌آید.

۲) سوسپانسیون‌‌ها: ذرات جامد در مایع را سوسپانسیون می‌نامیم. این نوع داروها را باید ابتدا به خوبی تکان داد و بعد مصرف کرد چون تمایل زیادی به رسوب دارند.

۳) پودرها: این نوع داروها به صورت ساشه‌های یکبار مصرف وجود دارند و بعد از مخلوط کردن آنها با آب، به شکل محلول یا سوسپانسیون درمی‌آیند.

۴) قرص‌ها: فراوان‌ترین شکل دارویی هستند که معمولا به یکی از این پنج شکل عرضه می‌شوند:

• ساده: قرص‌های ساده معمولا بلعیدنی هستند.
• جوشان: قبل از مصرف داخل ۱ لیوان آب سرد حل می‌شود و بعد از صاف‌شدن محلول مصرف می‌شود.
• جویدنی: زمانی استفاده می‌شود که لازم است دارو از حفره دهان جذب شود یا خرد شدن دارو برای جذب آن ضروری است. اگر این قرص‌ها بدون جویدن بلعیده شود، به‌دلیل کاهش قابلیت جذب، اثر درمانی مناسب نخواهد داشت. مانند قرص ضداسید معده
• زیرزبانی یا گونه‌ای: قرص در زیر زبان یا بین دندان‌ها و گونه قرار می‌گیرد و از همان محل جذب می‌شود. ویژگی این قرص‌ها، اثربخشی سریع به‌دلیل جذب بسیار سریع از مخاط گونه و زیر زبان است؛ مانند قرص‌های زیرزبانی که در بیماری‌های قلبی استفاده می‌شود.
• قرص‌های آهسته‌رهش-پیوسته‌رهش: قرص‌هایی که استفاده از آنها باعث کاهش مصرف دارو و پذیرش بهتر بیمار می‌شود. مصرف آنها معمولا ۱ بار در روز است. بعضی از آنها پوشش‌دار هستند که این پوشش برای پوشاندن طعم و بوی نامطبوع دارو است اما برخی قرص‌های پوشش‌دار برای آزادسازی دارو در روده طراحی شده‌اند(قرص‌‌هایی با پوشش‌ روده‌ای) که نکته مهم در مصرفشان این است که نباید آنها را نصف کرد!

۵) کپسول‌ها: اثربخشی آنها نسبت به قرص‌ها سریع‌تر است. کپسول‌ها را به دو گروه با پوشش ژلاتینی نرم و پوشش ژلاتینی سخت تقسیم می‌کنند. کپسول‌ها در اثر ماندن زیاد در هوای خشک شکننده و خرد می‌شوند و محتویات آنها به بیرون نشت می‌کند. در شرایط با رطوبت بالا نیز به‌دلیل نرم شدن ژلاتین، پوشش آنها سوراخ می‌شود و دارو به بیرون نشت می‌کند. در هر دو حالت کیفیت مناسب را از دست می‌دهند. در نتیجه باید از نگهداری کپسول‌ها در شرایط خیلی خشک یا خیلی مرطوب خودداری کرد. خارج کردن کپسول‌ها از ظرف محتوی آنها و نگهداری در شرایط دیگر هم احتمال بروز این مشکلات را زیاد می‌کند.