کتاب کامل الزیارات
پرمطلب: کتاب کامل الزیارات تالیف شیخ ابو القاسم، جعفر بن محمد بن جعفر بن موسى بن مسرور بن قولویه قمى( متوفاى ۳۶۷ هجرى) و شامل مجموعه روایاتى از ائمه علیهم السلام درباره شیوه زیارت حضرت رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم و دیگر امامان و امامزادگان علیهم السلام و ثواب و فضل آن مىباشد.
نامهاى کتاب
نجاشى از این کتاب به« الزیارات» تعبیر مىکند و شیخ در کتاب فهرست از آن تعبیر به« جامع الزیارات» کرده است.
مشهورترین نام آن« کامل الزیاره» مىباشد اگر چه به آن« کامل الزیارات» و« کتاب المزار» نیز گفتهاند و در چاپ کتاب هم نام« کامل الزیارات» براى آن انتخاب شده است.
ویژگى کتاب
از ویژگىهاى مهم این کتاب توثیق عام روات آن است یعنى ابن قولویه در آغاز کتاب تمام روات آنرا توثیق کرده و این کمکى بزرگ براى توثیق بسیارى از روات شیعه است که نامى از آنها در کتابهاى رجالى نیامده یا توثیق نشده اند.
انگیزه نگارش
راویان بزرگ شیعه در قرنهاى اولیه اسلام با همت و تلاش والاى خود سعى در زنده نگه داشتن یاد و سخنان ائمه معصومین علیهم السلام داشتند و در این راه از هیچ کوششى فروگزار نکردند. آنان تمام عمر خود را صرف شنیدن و نقل و نوشتن روایات آن امامان بزرگوار کردهاند.
مؤلف این کتاب نیز یکى از چهرههاى درخشان روات شیعه است. وى انگیزه نگارش کتاب کامل الزیارات را این گونه بیان مىفرماید:
« من این کتاب را براى تقرب به درگاه الهى و پیامبر و على و فاطمه و ائمه صلوات الله علیهم اجمعین و نشر زیارت آن بزرگواران در میان برادران مؤمنم نگاشتم.»
ارزش کتاب
کتاب کامل الزیارات گنجینهاى ارزشمند درباره شیوه زیارت خاندان عصمت و طهارت مىباشد که از ائمه معصومین علیهم السلام به ما رسیده است.
این کتاب از مهمترین منابع روایى ما در این زمینه و یکى از معتبرترین مراجع کتب دعا و زیارات متأخرین مانند« مفاتیح الجنان» شیخ عباس قمى مىباشد.
اعتبار کتاب
این کتاب از معتبرترین کتابهاى روایى شیعه است که در طول هزار سال که از زمان نگارش آن مىگذرد پیوسته مورد توجه علما و فقهاى شیعه واقع شده و روایات آن در منابع مهم روایى شیعه نقل شده و به آنها استناد شده است.
کلام علامه مجلسى علامه مجلسى درباره این کتاب مىفرماید:« کتاب کامل الزیارات از اصول معروف و مشهور میان فقهاى شیعه مىباشد».
تعداد احادیث
کتاب کامل الزیارات شامل ۷۵۵ حدیث است که در ۱۰۸ باب آمدهاند.
عناوین
این کتاب داراى موضوعاتى است مانند:
۱- ثواب زیارت حضرت رسول صلى الله علیه و آله و سلم.
۲- آگاهى فرشتگان از شهادت امام حسین علیه السلام.
۳- چگونگى نماز در حرم امام حسین علیه السلام.
۴- شیوه زیارت حرم امام موسى کاظم و امام جواد علیهما السلام.
۵- شیوه زیارت ائمه علیهم السلام.
و مباحث ارزشمند دیگر.
نسخههاى خطى
۱- نسخهاى در کتابخانه کاشف الغطا در نجف اشرف.
۲- نسخهاى در کتابخانه آیت الله خوانسارى.
۳- نسخهاى در کتابخانه سید حسن صدر، صاحب کتاب تأسیس الشیعه.