جلسه ۹ درس خارج فقه، مبحث حج

موضوع: استطاعت

سخنران:  حضرت آیت اللـه حاج سیّد محمّد محسن حسینی طهرانی – تاریخ: ۱۴۲۸ ه.ق

[button color=”orange” size=”small” link=”http://file.pormatlab.com/kimiyasaadat/haj009.mp3″ icon=”” target=”false”]دریافت صوت[/button]

[button color=”red” size=”small” link=”http://file.pormatlab.com/kimiyasaadat/haj009.pdf” icon=”” target=”false”]دریافت متن[/button]

 

 

چکیده:

۱- شروطی که در روایات استطاعت مطرح شده همه شروط عرفی عقلائی است و جنبۀ حکائی و عنوانی دارد و عنوان مشیر است به یک حقیقت و آن «القدره علی الحرکه» است نه شرط زائد و یک حقیقت متشرعه در مقابل حقیقت عرفیه.

۲- در روایتی امام باقر علیه‌السلام مرکب را شرط مستقلی برای استطاعت به حساب نیاورده و فرموده‌اند اگر کسی بتواند بعضی از مسیر را راکباً و بعض دیگر را ماشیاً برود حج بر او واجب است.

۳- در مسئلۀ تخلیۀ سرب (امنیت طریق) جائی که احتمال عدم وصول اقوی باشد از احتمال وصول، در آنجا تخلیۀ سرب وجود ندارد.

۴- شروطی که در سایر مسائل و عبادات ذکر شده مثل طهارت و استقبال برای نماز یا بلوغ به حدّ نصاب برای زکات و امثال این موارد اینها همه شروط عقلائیۀ عرفیه است و شرط اضافی شرعی نیست.

۵- اگر کسی پرستار و ممرّض یک مریض باشد و شخص دیگری برای پرستاری نباشد حج بر آن پرستار واجب نیست.

۶- اگر به کسی بذل زاد و راحله شد یا اینکه افراد دیگر زاد و راحلۀ او را متعهد شدند حج بر او واجب است، البته در صورتی که جنبۀ مِنّت نداشته باشد.

۷- روایت امام صادق علیه‌السلام که استطاعت را تفسیر به «ما یَحجّ به» کرده تصریح در عدم اشتراط راحله دارد.

۸- وجوب حج هم مثل وجوب نماز است و دِین است لذا در روایتی امام صادق علیه‌السلام می‌فرماید ولو کسی دِین به گردن داشته باشد باید حج برود.

۹- در روایتی که حکایت از حج زمان پیامبر صلی الله علیه و آله و سلّم می‌کند مشی با حال عناء و تعب را حضرت داخل در حجه الاسلام کرده‌اند و مراد حج واجب است و حج مستحبّی و اکثر ثواباً و … نیست.