جلسه ۶۰ درس خارج فقه، مبحث حج
موضوع: استطاعت
سخنران: حضرت آیت اللـه حاج سیّد محمّد محسن حسینی طهرانی – تاریخ: ۱۸ ربیع الثانی ۱۴۳۰ ه.ق
[button color=”orange” size=”small” link=”http://file.pormatlab.com/kimiyasaadat/haj060.mp3″ icon=”” target=”false”]دریافت صوت[/button]
[button color=”red” size=”small” link=”http://file.pormatlab.com/kimiyasaadat/haj060.pdf” icon=”” target=”false”]دریافت متن[/button]
چکیده:
۱- بنابرنظر مرحوم نائینی: بازگشت واجب معلّق به غیر اختیاری بودن شرط و قید برمی‌گشت، بدون لحاظ نفس‌الامری بودن مصالح احکام و یا عدم آن.
۲- اگر مولا شرط را سبب و علت برای حصول مصلحت بداند واجب بالنسبه به شرط مطلق می‌شود و الا واجب مشروط می‌شود لذا دیگر واجب مطلق نداریم.
۳- در نظر مرحوم نائینی فرق است بین شرط غیر اختیاری مانند دخول وقت برای نماز ظهر و شرط صلاه در مکانی بعید در وقت زوال که هر دو غیر اختیاری است ولی اوّلی اصلا بدست مکلف نیست و ثانی ممکن است مکلف با امکاناتی تسریع در امر بکند.
۴- اشکال: باید دید آیا مسأله اختیاری و غیر اختیاری بودن بعضی از قیود در طلب مولا دخالت دارد یا خیر؟
۵- امر اختیاری و غیر اختیاری به واجب مطلق یا مشروط ارتباطی ندارد و اصلاً مورد توجه مولا نیست و به عبارت أوضح در انبعاث طلب دخالتی ندارد. اکثر فقها و اصولیین در اینجا به اشتباه، امر غیر اختیاری را در تصمیم و اراده مولا دخیل دانسته‌اند درحالی‌که این امور غیر اختیاری در مقدمات وجودی دخالت دارد نه در اصل اراده و طلب مولا.