رژیم غذایی برای کاهش پوسیدگی دندان کودکان
سایت پرمطلب : دندان‌پزشکان توصیه می‌کنند به منظور کاهش پوسیدگی دندانی باید علاوه بر رعایت دقیق و منظم بهداشت دهان، میزان باکتریهای پوسیدگی‌زای موجود در حفره دهان را کاهش دهیم. این کار را می‌توان از طریق استفاده از دهان‌شویه‌های ضد میکروبی انجام داد. علاوه بر این با رعایت نوع رژیم غذایی و مقدار مصرف و تکرر مصرف مواد پوسیدگی‌زا می‌توان میزان تولید اسید توسط باکتری‌ها و در نتیجه ریسک پوسیدگی دندانی را کاهش دهیم.
پوسیدگی دندانی یکی از شایع‌ترین بیماریهای مزمنِ واگیردار دوران کودکی است. عوامل گوناگونی در بوجود آمدن پوسیدگی دندانی دخیل هستند که از جمله مهم‌ترین آنها می‌توان به باکتریهایی موجود در حفره دهان، نوع رژیم غذایی افراد و میزان و تکرر مصرف مواد غذایی حاوی کربوهیدرات‌ها و قند‌ها اشاره کرد.
احتمالا انجام این کار برای بزرگسالان ساده است اما از آنجا که کنترل میزان و تکرر خوردن و آشامیدن کودکان برای والدین کاری سخت و طاقت‌فرسا است و رعایت بهداشت دهان و دندان به‌خوبی صورت نمی‌گیرد، متاسفانه شاهد بروز پوسیدگی‌های زیاد در دندان کودکان هستیم.
توصیه همیشگی دندان‌پزشکان به والدین این است که تلاش کنند مدیریت درستی بر رژیم غذایی کودکانشان اعمال کنند. این بدان معنی نیست که کودک را از خوردن خیلی از مواد غذایی منع کنیم زیرا این مواد برای رشد و تکامل کودک لازم است؛ بلکه هدف این است که مواد غذایی را درست و به اندازه برای فرزندانمان فراهم کنیم.
به عنوان مثال همان طور که پیش‌تر اشاره شد رژیم غذایی نقش بسزایی در بروز پوسیدگی دندانی ایفا می‌کند هر چه کودک رژیمی پر از قند و کربوهیدرات داشته باشد ریسک پوسیدگی دندانی‌اش بیشتر است. پس والدین باید میزان مصرف قند را کم کرده و سبزیجات، میوه و مواد حاوی پروتین را جایگزین آن کنند.
یکی دیگر از فاکتورهایی که در بروز پوسیدگی دندانی مرتبط با رژیم غذایی موثر است نوع مواد غذایی قندی است. هر چه مواد غذایی قندی زمان بیشتری برای تمیز و شسته شدن توسط بزاق نیاز داشته باشند احتمال بروز پوسیدگی دندانی آنها بیشتر است. موادی که حاوی نشاسته بالا هستند مانند بسیاری از کیک‌ها، شیرینی‌ها، چیپس، پفک و بعضی از شکلات‌های چسبنده میزان پوسیدگی‌زایی بالاتری دارند و بهتر است استفاده از انها محدود شود و بلافاصله بعد از مصرف آنها دهان و دندان‌ها تمیز شوند.
نکته دیگری که باید در مدیریت رژیم غذایی کودکان رعایت شود کاهش تکرر مصرف مواد غذایی پوسیدگی‌زا و جایگزینی آنها با مواد غذایی با قابلیت پوسیدگی زایی پایین‌تر و یا ضد پوسیدگی است. سبزیجات خام مانند کاهو، کلم بروکلی، هویج و گوشت قرمز و سفید، انواع مغز‌ها مانند مغز بادام، گردو، بادام هندی و مواد لبنی مانند انواع پنیر‌ها، ماست و شیر گاو از جمله مواد غذایی هستند که یا پوسیدگی زا نیستند و یا قدرت پوسیدگی زایی پایینی دارند و می‌توان آنها را در برنامه غذایی کودک جایگیزین مواد قندی و کربوهیدراتی در میان وعده‌های غذایی نمود. به این ترتیب می‌توان ریسک بروز پوسیدگی دندانی را در کودکان کاهش داد.
پیشنهاد چند میوه و مواد غذایی جایگزین
دانشمندان بر اساس تحقیقات از میوه‌ها و مواد غذایی که نقش موثری در کاهش فعالیت باکتریهای پوسیدگی‌زا و در نتیجه کاهش پوسیدگی داشته‌اند پیشنهاد شده‌اند.
چای سبز: این نوشیدنی سرشار از آنتی اکسیدان‌ها، تانین و فلوراید است و در نتیجه نقش موثری در کاهش رشد باکتری‌ها و فعالیت آنزیم‌های دخیل در چسبندگی این باکتری‌ها به دندان دارد، در نتیجه موجب کاهش پوسیدگی دندانی می‌شود. از طرفی فلوراید موجود در آن نیز در کاهش پوسیدگی موثر است.
قهوه: این نوشیدنی بدلیل وجود پلی فنول‌ها در ترکیب خود موجب کاهش اتصال باکتری‌ها به ساختار دندان و نیز کاهش تولید اسید توسط باکتری‌ها و ایجاد پوسیدگی می‌شود.
زغال اخته: این میوه خاصیت ضد سرطانی ونیز پیشگیری کننده از بیماریهای قلبی عروقی دارد. بدلیل وجود مواد در زغال اخته مصرف این میوه موجب کاهش اتصال باکتریهای پوسیدگی زا به دندان و نیز کاهش تولید اسید توسط باکتری‌ها می‌شود و در نتیجه در کاهش پوسیدگی دندانی موثر می‌باشد
سیب: این میوه سرشار از آنتی اکسیدان، فیبر و ویتامین‌های گوناگون است. ترکیب پلی فنلی موجود در سیب مانع اتصال باکتری‌ها به سطح دندان می‌شود و به گونه‌ای می‌تواند موجب کاهش بروز پوسیدگی دندانی شود.
انار: این میوه خاصیت ضد سرطانی و ضد التهابی مناسبی داشته و در بهبود بیماریهای قلبی-عروقی و نیز دیابت تاثیر گذار است. از طرفی بدلیل وجود برخی ترکیبات آتنی اکسیدان موجب کاهش جمعیت باکتریهای پوسیدگی‌زا می‌شود و میوه مناسبی برای میان وعده‌های غذایی محسوب می‌شود.
نکته‌ای که باید خوانندگان گرامی توجه نمایند این است که بر اساس مطالعات این میوه‌ها و نوشیدنی‌ها می‌تواند در کاهش پوسیدگی کمک کنند و یا حداقل موجب ایجاد پوسیدگی دندانی نشوند و هیچ نقش مستقیم و صد در صدی در متوقف کردن پوسیدگی ندارند. در نتیجه باید تمام اصول بهداشتی اولیه را در پیشگیری و کاهش بروز پوسیدگی رعایت نمود.
…
