جلسه ۶۱ شرح حدیث عنوان بصری
موضوع: اصل شور و مشورت در حکومت اسلام
عبارت: قلت یا ابا عبدالله ما حقیقه العبودیه… و لا یدبِّر العبد لنفسه تدبیراً
تاریخ: ۲ شعبان ۱۴۲۲ هجری قمری
فهرست:
- اصل اولی در زندگی هر انسانی متابعت از طریقی است که آن طریق یا عین واقع باشد یا نزدیک به واقع.
- باز گذاردن قلب برای ورود هر تخیل و تصوری با سلوک راه خدا منافات داشته و نفس را از مرتبه صعود و کمال به مرتبه پستی و حیوانیت میکشاند.
- امیرالمؤمنین علیه السلام اعلم امت پیامبر اکرم بوده و بر اساس حکم عقل رجوع به حضرت و پیروی از ایشان بر مسلمین واجب بوده است.
- شورای سقیفه محکوم به بطلان است چرا که با حکم و منطق عقل در تنافی می‌باشد.
- در صورت عدم دسترسی به امام معصوم علیه السلام عقل حکم به انتخاب راهی میکند که از نقطه نظر استحکام و اتقان اقرب به واقع باشد.
- وظیفه مجتهد جامع الشرائط استخراج و بدست آوردن حکم شرعی می‌باشد و وظیفه عرف و اهل خبره تشخیص موضوعات احکام شرعی می‌باشد.
- سقط جنین از زمان انعقاد نطفه حرام و آیه واذا المؤوده سئلت بأی ذنبٍ قُتِلت شامل آن می‌شود.
- تشخیص برخی از موضوعات احکام شرعی امریست بس دشوارو بر عهده فقیه است که در تشخیص این موضوعات به افراد متخصص و اهل خبره رجوع کند.
- مرگ انسان در صورت قطع علاقه روح با بدن و توقف قلب محقق می‌شود نه بواسطه مرگ مغزی.
- علاّمه طهرانی می‌فرمودند: علاّمه طباطبائی از مرحله خودیت و نفس بیرون آمده است و اخلاق او اخلاق رسول الله است.
- امیرالمؤمنین علیه السلام به مالک اشتر میفرمایند: ای مالک میان خود و مردم حجابی را قرار مَده.
- تفسیر آیه ۳۸ سوره مبارکه شوری: وامرهم شوری بینهم.
- از جمله وظائف حکومت اسلامی اینست که از تمام قضایا و جریانات و مسائلی که در سائر کشورها در جریان است اطلاع دقیق داشته باشد.
- بدون اینکه حاکم به مقام ولایت کلیه رسیده باشد گرچه از نقطه نظر فکری در مرتبه اعلایی باشد قادر بر تشخیص مصالح و مفاسد و حرکت جامعه بسوی صلاح و سعادت نخواهد بود.
- کلام امام محمد باقر علیه السلام به زید بن علی مبنی بر عدم قیام، مبتنی بر علم امام به سرنوشت و مصالح و مفاسد او بوده است.
- از جمله وظائف مهم حاکم اسلامی اینست که در موضوعات مختلف که موجب رشد و بالندگی مردم و سربلندی و عزت نظام می‌شود با اهل خبره و نظر مشورت کند.
- با وجود اینکه مالک اشتر سالیان دراز در تحت تربیت امیرالمؤمنین علیه السلام بوده است حضرت به او میفرمایند: و اکثر مدارسه العلماء و…
- در مسائل اجتماعی و اموری که صلاح و فساد امت به آنست حاکم اسلامی نمیتواند رأی و فکر خود را بر افکار سایر عقلا و اهل خبره ترجیح دهد.
- مرحوم علاّمه طهرانی می‌فرمودند: در سنه چهل و دو اولین شرطی را که ایشان با رهبر فقید انقلاب برای همکاری نسبت به مسائل انقلاب مطرح کردند مشورت و شوری در همه امور بوده است.