اطلاعاتی درباره شیر سویا و تفاوت آن نسبت به شیر گاو

مجله اینترنتی پرمطلب: آیا می‌دانید خواص شیر سویا چیست و این نوشیدنی چه مزایایی دارد؟ بسیاری از مردم به صورت روزانه، شیر سویا را به عنوان بخشی از رژیم غذایی معمولی خود مصرف می‌کنند. برخی افراد به دلیل فواید شیر سویا برای درمان یبوست و مشکلاتی که باعث اختلال در هضم و دستگاه گوارش می‌شود این نوشیدنی را انتخاب می‌کنند. برخی از تاثیر شیر سویا بر قلب، کلسترول و فشار خون خبر دارند. برخی دیگر هم از روی میل به رژیم غذایی سالم و سلیقه شخصی به نوشیدن شیر سویا روی می‌آورند.

خواص شیر سویا چیست؟

شیر سویا منبع خوبی برای پروتئین گیاهی است و همچنین دارای میزانی کلسیوم است. بر اساس بسیاری از تحقیقات پزشکی، ما برای سلامت بدن‌مان نیاز به هر دو این مواد یعنی کلسیوم و پروتئین داریم. گذشته از این دو ماده مهم شیر سویا دارای موادی مانند روی و آهن است که به قوی کردن سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند و حتی سرعت بهبود زخم را افزایش می‌دهند. منیزیوم موجود شیر سویا هم به کاهش میگرن و سردرد کمک می‌کند.

البته باید به این موضوع اشاره کنیم که به طور معمول شیر گاو از شیر سویا کلسیم بیشتری دارد. علاوه بر این شیر گاو حاوی ویتامین‌های بیشتری از جمله ویتامین B12 و ویتامین D است. از سوی دیگر شیر سویا چربی‌های اشباع کمتری دارد و فاقد کلسترول است. بنابراین می‌تواند به کاهش سطح کلسترول بد (LDL) در بدن کمک کند.

یکی از مهمترین خواص شیر سویا بدون لاکتوز بودن آن است. لاکتوز یک قند طبیعی موجود در شیر گاو است که بسیاری از کودکان و بزرگسالان توانایی هضم آن را ندارند و در اثر خوردن آن دچار اسهال، استفراغ، دل درد و تجمع گاز در دستگاه گوارش خواهند شد.

عملیات بدون لاکتوز کردن شیر گاو را با افزودن موادی به ترکیبات آن انجام می‌دهند که باعث شکسته شدن اسید لاکتیک می شود. شیر سویا کاملا بدون لاکتوز است؛ درحالی که شیر گاو بدون لاکتوز ممکن است همچنان مقادیر اندکی لاکتوز در خود داشته باشد. به همین دلیل افرادی که به لاکتوز حساسیت دارند شیر سویا را جایگزینی عالی برای شیر گاو می‌دانند.

شیر گاو و حساسیت

علاوه بر لاکتوز، شیر گاو نوعی پروتئین به نام کاسئین (Casein) دارد. این پروتئین خاص به عنوان یکی از عوامل مشکل‌ساز در تشدید علائم آلرژی در افراد مبتلا حساسیت شناخته می‌شود و می‌تواند باعث افزایش مخاط و اختلال در سیستم ایمنی بدن شود. به همین دلیل است که پزشکان برای کودکانی که هنگام سرماخوردگی دچار عفونت گوش یا برونشیت مزمن می‌شوند مصرف شیر را توصیه نمی‌کنند. همچنین به علت مشکلاتی که این پروتئین برای آن‌ها به وجود می‌آورد، به کودکانی که دارای آسم یا مشکلات سینوسی هستند نیز توصیه می‌شود از نوشیدن شیر پرهیز کنند. از آنجا که پروتئین یکی از مواد مورد نیاز کودکان برای رشد و عملکرد عضله‌هاست، شیر سویا می‌تواند به عنوان جایگزینی برای شیر گاو وارد صحنه شود.

کاهش کلسترول

تحقیقات اخیر انستیتو ملی تغذیه و سلامت واقع در ژاپن، نشان داده است پروتئین سویا می‌تواند به پایین آوردن میزان کلسترول خون کمک کند. نتیجه پایین آمد کلسترول خون هم کاهش خطر بیماری‌های قلبی و عروقی است. افرادی که در حال حاضر دچار کلسترول بالا هستند هم می‌‌توانند با جایگزین کردن شیر سویا از مزایای آن بهره‌مند شوند.

شیر سویا و چاقی

شیر سویا دارای میزان زیادی ایزوفلاون (Isoflavones) است که به کاهش چاقی در مردان و زنان یائسه کمک زیادی می‌کند و جدا از این در کاهش چربی نواحی دور شکم نیز موثر است. در واقع خواص شیر سویا در لاغری به این گونه است که پروتئین سویا با کاهش لیپیدهای پلاسما در افراد چاق، باعث کاهش وزن و توده چربی انباشته می‌شود و در مقایسه با شیر گاو میزان کالری کمتری دارد. هر دو فنجان شیر سویا حاوی ۳ گرم فیبر است که این میزان معادل با ۱۲ درصد از میزان فیبر مورد نیاز توصیه شده در روز می‌شود. در ۲۳۶ میلی‌لیتر (معادل با یک لیوان) شیر گاو ۱۲ گرم قند وجود دارد، درحالی که شیر سویا نصف این میزان قند دارد. در همین اندازه شیر سویا ۴ گرم چربی، ۰.۵ گرم چربی اشباع شده و ۰ گرم چربی ترانس و کلسترول یافت می‌شود. به همین دلیل است که محققان مصرف شیر سویا را برای لاغری توصیه می‌کنند.

کاهش خطر پوکی استخوان

از ‌آن‌جایی که شما با جایگزین کردن شیر سویا از پروتئین گیاهی به جای پروتئین حیوانی استفاده می‌کنید، حتی می‌توانید به جلوگیری از پوکی استخوان نیز کمک کنید. ریسک پوکی استخوان در زنانی که در سن یائسگی هستند بسیار شایع است که معمولا عامل آن کمبود کلسیوم شناخته می‌شود. تحقیقات نشان داده است که رژیم غذایی دارای پروتئین حیوانی باعث دفع کلسیوم از طریق ادرار می‌شود. بنابراین پروتئین گیاهی سویا می‌تواند به جذب بیشتر کلسیم، جبران کلسیوم از دست رفته و بالا بردن میزان آن در خون کمک کند. مصرف درمانی سویا می‌تواند در حفظ تراکم استخوان مؤثر باشد و خطر شکستگی استخوان را در زنان یائسه کاهش دهد.

جلوگیری از سرطان

بر اساس یکی از مطالعات انجام شده در مورد خواص شیر سویا، مصرف شیر سویا ممکن است بتواند با کاهش میزان سرم استروژن، خطر ابتلا به سرطان سینه را هم کاهش دهد. سرطان سینه در زنان رایج و با میزان استروژن مرتبط است. خصوصا زنانی که در سنین قاعدگی خود هستند بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان سینه قرار دارند. این زنان با مصرف فراورده‌های سویا مثل شیر آن می‌توانند از خواص شیر سویا برای جایگزین کردن استروژن بهره‌مند شوند. نتایج مصرف شیر سویا در آقایان نیز نشان از کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات دارد.

منبع آنتی اکسیدان

آنتی‌اکسیدان موجود در شیر سویا می‌تواند فوایدی در برابر بیماری‌های مزمن داشته باشد. توفو که فراورده‌ای از شیر سویا است، دارای میزان قابل توجهی آنتی‌اکسیدان است. نتیجه مطالعات نشان می‌دهد که این فراورده می‌تواند به جلوگیری از آسیب کبد دربرابر عوامل تخریب کننده، کمک کند. همچنین تحقیقات دیگری نشان داد که آنتی‌اکسیدان موجود در شیر سویا ممکن است بتواند به کاهش علائم یائسگی در زنان، کمک کند.

خواص شیر سویا برای مو

شیر سویا دارای پروتئین، آهن، کلسیوم، فولیک اسید، انواع ویتامین B و پتاسیوم است که همگی برای سلامت مو مفید و ضروری هستند. شیر سویا یک نوشیدنی عالی برای کسانی است که دچار کمبود این مواد غذایی مهم هستند. اگر دچار مشکل ریزش موهستید. پروتئین، آهن و کلسیوم موجود در شیر سویا موها را قوی‌تر می‌کند و ویتامین B آن درخشندگی مو را افزایش می‌دهد. به علاوه؛ موخوره و زبری نوک مو را درمان می‌کند. غنی بودن از پروتئین شیر سویا را تبدیل به یک نرم کننده عالی می‌کند. می‌توانید شیر سویا را بعد از شستن، مستقیما بر روی نوک موها بزنید تا ساقه موها احیا شوند.

شیر سویا برای پوست شاداب و تازه

با وجود میزان زیادی از ویتامین E، شیر سویا به بازسازی سلول‌های مرده پوست کمک می‌کند و نقش یک آب‌رسان را هم دارد. علاوه بر تمام فوایدی که نوشیدن شیر سویا برای ما دارد، می‌توانیم با قرار دادن آن روی پوست صورت و گردن به مدت ۲۰ دقیقه، نتیجه بسیار خوبی به دست بیاوریم. به یاد داشته باشید که این کار را ۲ تا ۳ بار در هفته انجام دهید تا تاثیر آن را در دراز مدت مشاهده کنید.

علاوه بر این شیرسویا دارای فیتواستروژن (Phytoestrogens) است که فرایند تولید استروژن (Strogen) را در بدن افزایش می‌دهد و با این کار به کاهش خطوط و چین و چروک صورت کمک می‌کند. استروژن همچنین علائم پیری پوست مثل تغییر رنگ و لک پوست را کاهش می‌دهند. همان‌طور که گفته شد سویا دارای آنتی‌اکسیدان است و علاوه بر مبارزه با رادیکال‌های آزاد و تمیز کردن دستگاه گوارش، به شما در داشتن پوست درخشان و شفاف می‌کند.

فشار خون و دیابت

میزان پایین سدیوم موجود در شیر سویا آن را برای افرادی که فشارخون بالا دارند به گزینه خوبی تبدیل می‌کند؛ کسانی که فشار خون بالا دارند باید همیشه مصرف سدیوم خود را پایین نگه دارند. در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ مصرف شیر سویا باعث متعادل شدن فشار خون می‌شود و به عنوان راهی موثر برای بهبود سلامت قلب و عروق شناخته شده است.

حرف آخر

در حقیقت شیر سویا یک محصول کاملا گیاهی است و هیچ ارتباطی با شیر گاو ندارد. تنها شباهت واقعی این دو محصول به ظاهر آن‌ها بر می‌گردد. از این منظر هر کدام از این دو نوشیدنی فواید و خواص خاص خود را دارند و در شرایط عادی نباید آن‌ها را جایگزین یکدیگر کرد.

با این حال همان‌طور که در این مطلب توضیح دادیم، برخی خواص شیر سویا همچون بدون کلسترول بودن، چربی اشباع کم، پایین بودن میزان سدیم و نداشتن لاکتوز، باعث می‌شود برای افرادی که نمی‌توانند به اندازه کافی شیر گاو بنوشند، شیر سویا یک جایگزین مناسب باشد. علاوه بر این خواص شیر سویا برای سلامت قلب، عروق، پوست، مو و گوارش به حدی زیاد است که بتوانیم اضافه کردن آن را به رژیم غذایی، نه به عنوان جایگزین شیر گاو، بلکه به عنوان یک ماده غذایی مفید به اکثر افراد توصیه کنیم.