ارزش و بهای هر فرد به چیست؟
کلامی بسیار زیبا و دلنشین و حکمتآموز از امیرمؤمنان علیه السّلام نقل شده که میفرماید:
قیمَهُ کُلِّ امرِئٍ ما یُحسِنُه؛[۱] «ارزش و مقدار هر فرد به اندازۀ آن چیزی است که او را نیکو میشمرد و به او بها میدهد و از او خوشش میآید و آن را پیوسته مطرح میسازد.»
این کلام، سخن بسیار حکیمانه و عبرتآموزی است و انسان میتواند آن را در موارد مختلف و ارتباطات خود با دیگران و ارزیابی میزان عقل و احساسات افراد در زمینههای مختلف زندگی و تصرّفات، به کار گیرد و استفاده نماید؛ و به همین جهت است که فرمودهاند:
«یُعرَف المرءُ بصدیقِه؛[۲] آدمی را با دوست صمیمی و محرم راز او میتوان محک زد و او را ارزیابی نمود.»
بر همین اساس، رشتهای که یک طلبۀ علوم دینی و یا دانشجوی علوم متعارف امروزی برمیگزیند میتواند از نگرش شخصیّتی وی به معیارها و ارزشهای او پرده بردارد؛ و نیز در مسایل و رخدادهای اجتماعی و سیاسی، از کیفیّت گفتار و تمایل اشخاص به حوادث و تصرّفات افراد میتوان به مقدار عقل و فهم و معرفت شخص نسبت به حقایق و واقعیّات پی برد.
منبع: کتاب نوروز در جاهلیّت و اسلام، ص ۷۱
———-
پاورقی
[۱]. نهج البلاغه (عبده)، ج ۴، ص ۱۵۴.
[۲]. وسائل الشّیعه، ج ۴، ص ۲۰۷؛ بحار الأنوار، ج ۷۱، ص ۱۹۲: «رسول خدا صلّی اللـه علیه و آله و سلّم: ”المرء علی دین خلیله و قرینه؛ روش آدمی بر طبق مذهب و سیره دوست صمیمی و رفیق دلبندش خواهد بود.“»