سنجاب ایرانی
پرمطلب: سنجاب ایرانی جانوری متوسطالجثه بوده و بین ۲۰ تا ۲۵ سانتیمتر طول دارد. موهای پشتی آن خاکستری متمایل به قهوهای است و زیر بدن جانور زرد رنگ میباشد. موی سر و پشت دم قرمز حنایی است.
سنجاب ایرانی یا سنجاب قفقازی با نام علمی Sciurus anomalus در جنگلهای پهنبرگ قفقاز، آناتولی، زاگرس و مدیترانه شرقی زندگی میکند.
سر و دم قرمزرنگ سنجاب ایرانی مشخصهای است که این پستاندار را از دیگر سنجابهای موجود در ایران متمایز میسازد با این حال هرچه از جنگلهای شمال زاگرس به سمت جنوب آن پیش میرویم رنگ این جانور دستخوش تغییراتی شده و با کاستهشدن از رنگ حنایی آن بیشتر به رنگ نخودی نزدیک میگردد.
جفتگیری از فصل بهار شروع میشود و پس از حدود ۴۰ روز سه تا هشت بچه کور و بیمو میزاید. بچهها در یک سالگی بالغ میشوند. طول عمر در اسارت حدود ۱۵ سال است.
این جانور از دانه، میوه، جوانه، برگ، پوست درختان، و احتمالاً از تخم و جوجه پرندگان تغذیه میکند. برای فصل زمستان مقدار زیادی مواد غذایی و به خصوص دانه بلوط را در سوراخهای زمین، زیر ریشه، یا سوراخ درختان مخفی میکند که این کار او، کمک فراوانی به رشد و تجدید حیات جنگلهای بلوط مینماید.
روزها فعال است و معمولاً به صورت انفرادی بر روی درختان زندگی میکند، برای تغذیه گاهی اوقات روی زمین نیز دیده میشود. لانه را در سوراخ درختان ایجاد میکند و سطح آن را به وسیله علفهای نرم مفروش میسازد و بیشتر درختان بلند و کهنسال را برای لانهسازی انتخاب میکند.
سنجاب ایرانی در ایران بومی غرب کشور است و در مناطق جنگلی زاگرس از سردشت آذربایجان غربی تا مناطق چهارمحال، لرستان، کهگیلویه و فارس دیده میشود.
مهمترین زیستگاه سنجاب ایرانی در ایران، جنگلهای بلوط سردشت در آذربایجان غربی است. در عین حال بیشترین میزان شکار و قاچاق این جانور به منظور فروش آن به عنوان حیوان خانگی نیز در این منطقه صورت میپذیرد که همین امر باعث تهدید وضعیت بقای سنجاب ایرانی در کشور شدهاست. گذشته از آن بسیاری از این جانوران در هنگام و بهدلیل حمل و نقل نادرست تلف میشوند که خود موجب افزایش نگرانیها در این باره شدهاست.
دیگر عاملی که حیات سنجاب ایرانی را تهدید میکند تخریب زیستگاههای آن در ایران است. اسکان عشایر و روستائیان دامدار مناطق غربی در جنگلهای بلوط این منطقه سبب شده تا آنها برای تغذیهٔ دامهای خود اقدام به بریدن شاخههای درختان بلوط نمایند که همین امر موجب خشکیدن درختان بلوط و در نتیجه از دست رفتن منبع غذایی اصلی سنجابهای این منطقه شده که خود تهدیدی جدی برای حیات سنجاب ایرانی بهشمار میرود.
منبع : برگرفته از ویکی پدیا