دعای سمات

اين دعا معروف به دعاى شُبوّر [دعاى عطا و بخشش] است، كه خواندن آن در ساعت آخر روز جمعه مستحب است و پوشيده نماند كه اين دعا از دعاهاى مشهور است و بيشتر علماى گذشته بر خواندن اين دعا مواظبت مى نمودند.
در (مصباح) شيخ طوسى و (جمال الاسبوع) سيّد ابن طاووس و كتب كفعمى به سندهاى معتبر از جناب محمّد بن عثمان عمروى رضوان الله عليه كه از نوّاب حضرت صاحب الامر بود از حضرت باقر عليه السّلام و امام صادق عليه السّلام روايت شده.
علاّمه مجلسى رحمه اللّه اين دعا را همراه با شرح در كتاب (بحار) ذكر نموده است.
اين دعا چنان كه در كتاب (مصباح) شيخ آمده چنين است:

اللهُمَّ اِني اَسْئَلُكَ بِاسْمِكَ الْعَظيمِ الاَعْظَمِ، الاَعَزِّ الاَجَلِّ الاَكْرَمِ، اَلَّذي اِذا دُعيتَ بِهِ عَلى مَغالِقِ أبْوابِ السَماءِ لِلْفَتْحِ بِالرَّحْمَةِ انْفَتَحَتْ، وَاِذا دُعيتَ بِهِ عَلى مَضَايقِ أبْوابِ الاَرضِ لِلِفَرَجِ انْفَرَجَتْ، وَ إِذَا دُعِيتَ بِهِ عَلَى الْعُسْرِ لِلْيُسْرِ تَيَسَّرَتْ، وَ إِذَا دُعِيتَ بِهِ عَلَى الْأَمْوَاتِ لِلنُّشُورِ انْتَشَرَتْ، وَ إِذَا دُعِيتَ بِهِ عَلَى كَشْفِ الْبَأْسَاءِ وَ الضَّرَّاءِ انْكَشَفَتْ،
خدايا! از تو خواستارم به نام بزرگت، آن نام بزرگ تر عزيزتر باشكوه تر گرامي تر، كه چون بر درهاي بسته آسمان با آن نام خوانده شوي كه به رحمت گشوده شوند باز مي شوند، و چون با آن بر درهاي ناگشوده زمين خوانده شوي براي فرج گشوده شود، و چون با آن براي آسان شدن سختي خوانده شوي آسان گردند، و چون با آن بر مردگان براي زنده شدن خوانده شوي زنده شوند، و چون با آن براي رفع سختي و زيان خوانده شوي برطرف گردد،

وَ بِجَلالِ وَجْهِكَ الْكَرِيمِ، أَكْرَمِ الْوُجُوهِ، وَ أَعَزِّ الْوُجُوهِ، الَّذِي عَنَتْ لَهُ الْوُجُوهُ، وَ خَضَعَتْ لَهُ الرِّقَابُ، وَ خَشَعَتْ لَهُ الْأَصْوَاتُ، وَ وَجِلَتْ لَهُ الْقُلُوبُ مِنْ مَخَافَتِكَ، وَ بِقُوَّتِكَ الَّتِي بِهَا تُمْسِكُ السَّمَاءَ أَنْ تَقَعَ عَلَى الْأَرْضِ إِلّا بِإِذْنِكَ، وَ تُمْسِكُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ أَنْ تَزُولا، وَ بِمَشِيَّتِكَ الَّتِي دَانَ [كَانَ ] لَهَا الْعَالَمُونَ،
و مي خوانمت به شكوه جلوه گرامي ات، گرامي ترين جلوه ها، و عزيزترين آنان كه چهره ها در برابرش خوار گشته، و گردن ها خاضع شده، و صداها آهسته گشته، و دل ها در برابر آن هراسناك شده اند از ترس تو، و تو را مي خوانم به نيرويت كه با آن آسمان ها را نگاه داشتي از اينكه بر زمين افتد مگر به اجازه تو، و با آن آسمان ها و زمين را از اينكه ويران شوند نگاه داشتي، و مي خوانمت به اراده ات كه جهانيان در برابرش مطيع اند،

وَ بِكَلِمَتِكَ الَّتِي خَلَقْتَ بِهَا السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ، وَ بِحِكْمَتِكَ الَّتِي صَنَعْتَ بِهَا الْعَجَائِبَ، وَ خَلَقْتَ بِهَا الظُّلْمَةَ وَ جَعَلْتَهَا لَيْلاً، وَ جَعَلْتَ اللَّيْلَ سَكَناً [مَسْكَنا] ، وَ خَلَقْتَ بِهَا النُّورَ وَ جَعَلْتَهُ نَهَاراً، وَ جَعَلْتَ النَّهَارَ نُشُوراً مُبْصِراً، وَ خَلَقْتَ بِهَا الشَّمْسَ وَ جَعَلْتَ الشَّمْسَ ضِيَاءً، وَ خَلَقْتَ بِهَا الْقَمَرَ وَ جَعَلْتَ الْقَمَرَ نُوراً،
و به كلمه ات كه با آن آسمان ها و زمين را آفريدي، و به حكمتت كه با آن شگفتي ها را ساختي، و تاريكي را با آن پديدآوردي و آن را شب قرار دادي، و شب را براي آرامش مقرّر داشتي، و هم با آن حكمت نور را آفريدي و آن را روز قرار دادي، و روز را مايه جنبش و بينايي سنجش ساختي، و نيز با آن خورشيد را آفريدي، و خورشيد را مايه تابش نمودي، و با آن ماه را پديد آوردي و ماه را نوراني ساختي،

وَ خَلَقْتَ بِهَا الْكَوَاكِبَ وَ جَعَلْتَهَا نُجُوماً وَ بُرُوجاً، وَ مَصَابِيحَ وَ زِينَةً وَ رُجُوماً، وَ جَعَلْتَ لَهَا مَشَارِقَ وَ مَغَارِبَ، وَ جَعَلْتَ لَهَا مَطَالِعَ وَ مَجَارِيَ، وَ جَعَلْتَ لَهَا فَلَكا وَ مَسَابِحَ، وَ قَدَّرْتَهَا فِي السَّمَاءِ مَنَازِلَ فَأَحْسَنْتَ تَقْدِيرَهَا، وَ صَوَّرْتَهَا فَأَحْسَنْتَ تَصْوِيرَهَا، وَ أَحْصَيْتَهَا بِأَسْمَائِكَ إِحْصَاءً، وَ دَبَّرْتَهَا بِحِكْمَتِكَ تَدْبِيراً، وَ أَحْسَنْتَ [فَأَحْسَنْتَ ] تَدْبِيرَهَا، وَ سَخَّرْتَهَا بِسُلْطَانِ اللَّيْلِ وَ سُلْطَانِ النَّهَارِ وَ السَّاعَاتِ وَ عَدَدِ [وَ عَرَّفْتَ بِهَا عَدَدَ] السِّنِينَ وَ الْحِسَابِ، وَ جَعَلْتَ رُؤْيَتَهَا لِجَمِيعِ النَّاسِ مَرْئً وَاحِداً،
و با آن ستارگان را خلق كردي و آن ها را اختراني تابناك و برج ها و چراغ ها و زينت و عامل راندن شياطين قرار دادي، براي ستارگان مشرق ها و مغرب ها و نيز طلوع گاهها و گردشگاه ها مقرّر ساختي، و براي آن ها مدارهايي كه در آن ها شناورند قرار دادي، و براي آن ها در آسمان منزلگاه هايي مقدّر فرمودي پس چه نيكو تقدير نمودي، و صورتگري كردي و چه نيكو صورتشان دادي، و با نام هايت آن ها را بر شمردي شمردني درخور، و به حكمتت تدبير نمودي تدبيري شايسته، و چه نيكو تدبير كردي، و با تسلّط بخشيدن شب و روز و ساعات بر آن ها شمارش سال ها و ثبت حساب را شناساندي، و ديدن آن ها را براي همه مردم يكسان نمودي،

وَ أَسْأَلُكَ اللَّهُمَّ بِمَجْدِكَ الَّذِي كَلَّمْتَ بِهِ عَبْدَكَ وَ رَسُولَكَ مُوسَى بْنَ عِمْرَانَ عَلَيْهِ السَّلامُ فِي الْمُقَدَّسِينَ، فَوْقَ إِحْسَاسِ [أَحْسَاسِ ] الْكَرُوبِينَ [الْكَرُوبِيِّينَ ] ، فَوْقَ غَمَائِمِ النُّورِ، فَوْقَ تَابُوتِ الشَّهَادَةِ، فِي عَمُودِ النَّارِ، وَ فِي طُورِ سَيْنَاءَ، وَ فِي [إِلَي] جَبَلِ حُورِيثَ، فِي الْوَادِ الْمُقَدَّسِ، فِي الْبُقْعَةِ الْمُبَارَكَةِ مِنْ جَانِبِ الطُّورِ الْأَيْمَنِ مِنَ الشَّجَرَةِ، وَ فِي أَرْضِ مِصْرَ بِتِسْعِ آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ، وَ يَوْمَ فَرَقْتَ لِبَنِي إِسْرَائِيلَ الْبَحْرَ، وَ فِي الْمُنْبَجِسَاتِ الَّتِي صَنَعْتَ بِهَا الْعَجَائِبَ فِي بَحْرِ سُوفٍ ،
و خدايا! از تو مي خواهم به عظمتت كه با آن، سخن گفتي با بنده و فرستاده ات موسي بن عمران (درود بر او) در ميان قدسيان، برتر از احساس كرّوبيان، فراتر از سحاب هاي نور، بر فراز تابوت شهادت، در عمودي از آتش، و در طور سينا، و در كوه حوريث، در وادي مقدّس، در بقعه با بركت از جانب راست كوه طور، از دل درخت و در زمين مصر، با نه معجزه آشكار، و روزي كه دريا را براي بني اسرائيل شكافتي، و در چشمه هاي جوشنده كه با آن شگفتي هايي در درياي سوف برساختي،

وَ عَقَدْتَ مَاءَ الْبَحْرِ فِي قَلْبِ الْغَمْرِ كَالْحِجَارَةِ، وَ جَاوَزْتَ بِبَنِي إِسْرَائِيلَ الْبَحْرَ، وَ تَمَّتْ كَلِمَتُكَ الْحُسْنَى عَلَيْهِمْ بِمَا صَبَرُوا، وَ أَوْرَثْتَهُمْ مَشَارِقَ الْأَرْضِ وَ مَغَارِبَهَا الَّتِي بَارَكْتَ فِيهَا لِلْعَالَمِينَ، وَ أَغْرَقْتَ فِرْعَوْنَ وَ جُنُودَهُ وَ مَرَاكِبَهُ فِي الْيَمِّ، وَ بِاسْمِكَ الْعَظِيمِ الْأَعْظَمِ [الْأَعْظَمِ ] الْأَعَزِّ الْأَجَلِّ الْأَكْرَمِ، وَ بِمَجْدِكَ الَّذِي تَجَلَّيْتَ بِهِ لِمُوسَى كَلِيمِكَ عَلَيْهِ السَّلامُ فِي طُورِ سَيْنَاءَ، وَ لِإِبْرَاهِيمَ عَلَيْهِ السَّلامُ خَلِيلِكَ مِنْ قَبْلُ فِي مَسْجِدِ الْخَيْفِ، وَ لِإِسْحَاقَ صَفِيِّكَ عَلَيْهِ السَّلامُ فِي بِئْرِ شِيَعٍ [سَبْعٍ ] ، وَ لِيَعْقُوبَ نَبِيِّكَ عَلَيْهِ السَّلامُ فِي بَيْتِ إِيلٍ،
و آب دريا را در دل گرداب همانند سنگ سخت بستي، و بني اسرائيل را از دريا به خشكي رساندي، و وعده نيكويت بر آنان كامل گشت به خاطر آنكه شكيبائي ورزيدند، و آنان را وارث مشارق و مغارب زميني كه در آن جهانيان را بركت دادي نمودي، و فرعون و سپاهيان و مركب هايش را در دريا غرق كردي، و به نام بزرگت، آن نام بزرگ تر، با شكوه تر، گرامي تر، و به بزرگي ات كه با آن بر موسي كليمت (درود بر او) در طور سينا جلوه كردي، و نيز براي ابراهيم (درود بر او) خليلت پيش از آن در مسجد خيف، و براي اسحاق برگزيده ات (درود بر او) در چاه شيع، و براي يعقوب (درود بر او) پيامبرت در بيت ايل،

وَ أَوْفَيْتَ لِإِبْرَاهِيمَ عَلَيْهِ السَّلامُ بِمِيثَاقِكَ، وَ لِإِسْحَاقَ بِحَلْفِكَ، وَ لِيَعْقُوبَ بِشَهَادَتِكَ، وَ لِلْمُؤْمِنِينَ بِوَعْدِكَ، وَ لِلدَّاعِينَ بِأَسْمَائِكَ فَأَجَبْتَ، وَ بِمَجْدِكَ الَّذِي ظَهَرَ لِمُوسَى بْنِ عِمْرَانَ عَلَيْهِ السَّلامُ عَلَى قُبَّةِ الرُّمَّانِ [الزَّمَانِ ] [الْهَرْمَانِ ] ، وَ بِآيَاتِكَ الَّتِي وَقَعَتْ عَلَى أَرْضِ مِصْرَ بِمَجْدِ الْعِزَّةِ وَ الْغَلَبَةِ، بِآيَاتٍ عَزِيزَةٍ، وَ بِسُلْطَانِ الْقُوَّةِ، وَ بِعِزَّةِ الْقُدْرَةِ، وَ بِشَأْنِ الْكَلِمَةِ التَّامَّةِ،
و وفا كردي به پيمانت براي ابراهيم (درود بر او) ، و به سوگندت براي اسحاق، و به شهادتت براي يعقوب، و به وعده ات براي اهل ايمان، و براي دعاخوانان به نام هايت كه اجابتشان كردي، و به بزرگي ات كه براي موسي بن عمران (درود بر او) در قبّه رمّان نمايان شد، و به نشانه هايت كه در زمين مصر، به بزرگواري عزّت و غلبه ات واقع شد، با نشانه هاي تحسين برانگيز، و حاكميت نيرومند، و در سايه قدرت پرشكوهت، به مقام كلمه تامّه،

وَ بِكَلِمَاتِكَ الَّتِي تَفَضَّلْتَ بِهَا عَلَى أَهْلِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ وَ أَهْلِ الدُّنْيَا وَ أَهْلِ الْآخِرَةِ، وَ بِرَحْمَتِكَ الَّتِي مَنَنْتَ بِهَا عَلَى جَمِيعِ خَلْقِكَ، وَ بِاسْتِطَاعَتِكَ الَّتِي أَقَمْتَ بِهَا عَلَى الْعَالَمِينَ، وَ بِنُورِكَ الَّذِي قَدْ خَرَّ مِنْ فَزَعِهِ طُورُ سَيْنَاءَ، وَ بِعِلْمِكَ وَ جَلالِكَ وَ كِبْرِيَائِكَ وَ عِزَّتِكَ وَ جَبَرُوتِكَ الَّتِي لَمْ تَسْتَقِلَّهَا الْأَرْضُ، وَ انْخَفَضَتْ لَهَا السَّمَاوَاتُ، وَ انْزَجَرَ لَهَا الْعُمْقُ الْأَكْبَرُ، وَ رَكَدَتْ لَهَا الْبِحَارُ وَ الْأَنْهَارُ، وَ خَضَعَتْ لَهَا الْجِبَالُ، وَ سَكَنَتْ لَهَا الْأَرْضُ بِمَنَاكِبِهَا ،
و كلماتي كه با آن بر اهل آسمان ها و زمين و اهل دنيا و آخرت عطا و بخشش نمودي، و به رحمتت كه با آن بر همه آفريدگانت بخشش كردي، و به توانايي ات كه با آن جهانيان را برپا داشتي، و به نورت كه از هراسش طور سينا بر خاك افتاد، و به دانش و شكوه و بزرگي و عزّت و جبروتت كه زمين تاب آن را نياورد، و آسمان ها در برابرش زانو زدند، و در برابرش عمق فروردين زمين فروتر گشت، و درياها و نهرها در آستانش از حركت ايستاد، و كوه ها فروتن شد و زمين با شانه هايش آرام گشت،

وَ اسْتَسْلَمَتْ لَهَا الْخَلائِقُ كُلُّهَا، وَ خَفَقَتْ لَهَا الرِّيَاحُ فِي جَرَيَانِهَا، وَ خَمَدَتْ لَهَا النِّيرَانُ فِي أَوْطَانِهَا، وَ بِسُلْطَانِكَ الَّذِي عُرِفَتْ لَكَ بِهِ الْغَلَبَةُ دَهْرَ الدُّهُورِ، وَ حُمِدْتَ بِهِ فِي السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرَضِينَ، وَ بِكَلِمَتِكَ كَلِمَةِ الصِّدْقِ الَّتِي سَبَقَتْ لِأَبِينَا آدَمَ عَلَيْهِ السَّلامُ وَ ذُرِّيَّتِهِ بِالرَّحْمَةِ، وَ أَسْأَلُكَ بِكَلِمَتِكَ الَّتِي غَلَبَتْ كُلَّ شَيْ ءٍ، وَ بِنُورِ وَجْهِكَ الَّذِي تَجَلَّيْتَ بِهِ لِلْجَبَلِ، فَجَعَلْتَهُ دَكّا، وَ خَرَّ مُوسَى صَعِقاً،
و تسليم شدند همه آفريدگان در برابر آن، و بادها در وزيدن خود در برابرش پريشان گشتند، و آتش ها به درگاهش در جايگاه خويش خاموش شدند، و به فرمانروايي ات كه با آن همواره به پيروزي شناخته شدي، و با آن در آسمان ها و زمين ستوده گشتي، و به كلمه ات كلمه صدقي كه به رحمت و بخشش براي پدرمان آدم (درود بر او) و نسلش پيشي گرفت، و از تو خواستارم به كلمه ات كه بر هر چيز چيره گشت، و به نور جلوه ات كه با آن بر كوه تجلّي نمودي، و آن را فرو پاشيدي، و موسي مدهوش در افتاد،

وَ بِمَجْدِكَ الَّذِي ظَهَرَ عَلَى طُورِ سَيْنَاءَ، فَكَلَّمْتَ بِهِ عَبْدَكَ وَ رَسُولَكَ مُوسَى بْنَ عِمْرَانَ، وَ بِطَلْعَتِكَ فِي سَاعِيرَ، وَ ظُهُورِكَ فِي جَبَلِ فَارَانَ، بِرَبَوَاتِ الْمُقَدَّسِينَ، وَ جُنُودِ الْمَلائِكَةِ الصَّافِّينَ، وَ خُشُوعِ الْمَلائِكَةِ الْمُسَبِّحِينَ، وَ بِبَرَكَاتِكَ الَّتِي بَارَكْتَ فِيهَا عَلَى إِبْرَاهِيمَ خَلِيلِكَ عَلَيْهِ السَّلامُ فِي أُمَّةِ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ، وَ بَارَكْتَ لِإِسْحَاقَ صَفِيِّكَ فِي أُمَّةِ عِيسَى عَلَيْهِمَا السَّلامُ، وَ بَارَكْتَ لِيَعْقُوبَ إِسْرَائِيلِكَ فِي أُمَّةِ مُوسَى عَلَيْهِمَا السَّلامُ، وَ بَارَكْتَ لِحَبِيبِكَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ فِي عِتْرَتِهِ وَ ذُرِّيَّتِهِ وَ [فِي ] أُمَّتِهِ.
و به بلنداي جاهت كه بر طور سينا نمايان شد، پس با آن، سخن گفتي با بنده و رسولت موسي بن عمران، و به پرتو فروزانت در ساعير [كوهي در حجاز] ، و ظهور پر فروغت در فاران [كوهي نزديك مكه و محل مناجات پيامبر] ، در جايگاه بلند قدسيان، و با سپاهيان صف كشيده از فرشتگان، و خشوع فرشتگان تسبيح كننده، و به بركاتت كه بدان ها بر ابراهيم خليلت (درود بر او) در امّت محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) ، و بر اسحاق برگزيده ات در امّت عيسي (درود بر آن دو) ، و بر يعقوب اسرائيلت در امت موسي (درود بر آن دو) ، و بر محبوب خويش محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) در عترت و فرزندانش و امّتش بركت نهادي.

اللَّهُمَّ وَ كَمَا غِبْنَا عَنْ ذَلِكَ وَ لَمْ نَشْهَدْهُ وَ آمَنَّا بِهِ وَ لَمْ نَرَهُ صِدْقاً وَ عَدْلاً، أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ أَنْ تُبَارِكَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ تَرَحَّمَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، كَأَفْضَلِ مَا صَلَّيْتَ وَ بَارَكْتَ وَ تَرَحَّمْتَ عَلَى إِبْرَاهِيمَ وَ آلِ إِبْرَاهِيمَ، إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ، فَعَّالٌ لِمَا تُرِيدُ، وَ أَنْتَ عَلَى كُلِّ شَيْ ءٍ قَدِيرٌ [شَهِيدٌ] خدايا! و چنان كه از آن رخدادها بدور بوديم و آن وقايع را شاهد نبوديم و به آن ها درحالي كه نديديم ايمان آورديم، ايمان از روي راستي و درستي، از تو خواستارم بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستي، و بر محمّد و خاندان محمّد بركت دهي، و بر محمّد و خاندان محمّد بسيار مهر ورزي، همچون بهترين درود و بركت و رحمتي كه بر ابراهيم و خاندان ابراهيم فرستادي، تو ستوده و والايي، هرچه را بخواهي انجام مي دهي، و تو بر هر چيز توانايي.
پس حاجت خود را ذكر مي كنى و مي گويى :

اللَّهُمَّ بِحَقِّ هَذَا الدُّعَاءِ، وَ بِحَقِّ هَذِهِ الْأَسْمَاءِ الَّتِي لا يَعْلَمُ تَفْسِيرَهَا وَ لا يَعْلَمُ بَاطِنَهَا غَيْرُكَ، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ افْعَلْ بِي مَا أَنْتَ أَهْلُهُ، وَ لا تَفْعَلْ بِي مَا أَنَا أَهْلُهُ، وَ اغْفِرْ لِي مِنْ ذُنُوبِي مَا تَقَدَّمَ مِنْهَا وَ مَا تَأَخَّرَ، وَ وَسِّعْ عَلَيَّ مِنْ حَلالِ رِزْقِكَ، وَ اكْفِنِي مَئُونَةَ إِنْسَانِ سَوْءٍ، وَ جَارِ سَوْءٍ، وَ قَرِينِ سَوْءٍ، وَ سُلْطَانِ سَوْءٍ، إِنَّكَ عَلَى مَا تَشَاءُ قَدِيرٌ، وَ بِكُلِّ شَيْ ءٍ عَلِيمٌ، آمِينَ رَبَّ الْعَالَمِينَ.
پس حاجت خود را ذكر مي كنى و مى گويى: خدايا! به حق اين دعا و به حق اين نام هايي كه تفسير و باطن آن ها را جز تو كسي نمي داند، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و با من چنان كن كه شايسته توست، نه آنچه را من سزاوارم، و از گناهانم آنچه را گذشته و آنچه را خواهد آيد بيامرز، و بر من وسعت بخش از روزي حلالت، و مرا از رنج انسان بد و همسايه بد و همنشين بد و پادشاه بد كفايت كن، همانا تو بر هرچه بخواهي توانايي و به همه چيز دانايي، دعايم را اجابت كن اي پروردگار جهانيان.