چگونه رب گوجه درست کنیم؟

پرمطلب: درست است که پختن رب گوجه در خانه کمی زمان بر است؛ اما اگر یکبار امتحان کنید، خودتان به این نتیجه می رسید که: واقعاً ارزشش را دارد که خودتان دست بکار شوید و رب خانگی درست کنید. چون رب گوجه خانگی نسبت به نوع کارخانه‌ای آن سالم تر، به صرفه تر، خوشمزه تر است و البته مواد افزودنی ندارد.

اول از همه برای تهیه رب گوجه خانگی چه گوجه هایی را انتخاب کنیم؟

 

برای اینکه ربی که می پزید کاملاً قرمز و غلیظ شود و همچنین به ازای هر کیلو گوجه مقدار بیشتری رب بگیرید، سعی کنید گوجه هایی را انتخاب کنید که:

• گوشتی
• آبدار
• قرمز رنگ
• و نرم باشند البته نباید کپک زده یا پلاسیده باشند.

 

بهترین زمان برای درست کردن رب گوجه شهریور ماه و اوایل پاییز است.

۱-طرز تهیه رب گوجه خانگی با جوشاندن گوجه

این روش متداول ترین روش درست کردن رب گوجه است. زیرا هم درست کردن رب گوجه خانگی با این روش خیلی ساده است همچنین در همه فصل های سال می توانید با این روش رب درست کنید. چون به آفتاب یا بزار خاصی اصلاً نیاز ندارد.

مواد مورد نیاز:

• گوجه
• نمک
• روغن مایع

مراحل درست کردن رب گوجه با روش جوشاندن

۱- ابتدا گوجه ها را بشویید و صبر کنید تا آب بیندازد.  در حین شستن اگر گوجه ها خرابی یا کپک زدگی دارند آنها را تمیز کنید.

۲- گوجه ها را به ۳ الی ۴ قسمت برش بزنید.

۳- آنها را در قابلمه بریزید نسبت به مقدار گوجه ها تقریباً به ازای هر دو الی ۳ کیلو گوجه، یک قاشق غذا خوری روی گوجه ها نمک بپاشید.  نمک کمک می کند گوجه حین جوشیدن آب بیندازد و باعث ماندگاری و جلوگیری از خراب شدن رب گوجه می شود.

نکته: بهتر است از قابلمه روحی برای تهیه رب گوجه استفاده کنید. قابلمه مسی، چون مس با رب گوجه واکنش می دهد و مواد مضر تولید می کند، خوب نیست.

۴- قابلمه را روی شعله گاز بگذارید و حرارت را متوسط کنید. درب قابلمه را بگذارید تا رب گوجه ها کم کم آب بیندازند و در آب خودشان شروع به جوشیدن کنند. ( نیاز به اضافه کردن آب ندارد. ) حدود نیم ساعت تا یک ساعت گوجه ها  باید خوب پخته شوند و پوست آنها به راحتی جدا شود. کاملاً مشخص است که گوجه پخته شده.

اگر به گوجه نمک نزده باشید خوب آب نمی اندازند حتی ممکن است گوجه ته بگیرد.

۵- بعد که گوجه ها خوب پخت. گاز را خاموش کنید و صبر کنید تا کاملاً خنک شوند.

۶-گوجه های پخته را با دست ورز دهید و تیکه تیکه از صافی رد کنید. تا آب و گوشت گوجه از صافی عبور کند. و پوست و دانه های گوجه داخل صافی بماند. در صافی هم دوباره روی گوجه ها دست بکشید تا آب و گوشت گوجه کاملاً از صافی رد شود.

اگر مقدار زیادی گوجه دارید مثلا بیشتر از ۱۰ کیلو گوجه داشتید، چون مقدار زیاد رب بدست میاید، بهتر است صافی با سوراخ های ریز انتخاب کنید تا تخمه های گوجه تا می شود، از صافی عبور نکند. چون هرچه این تخمه ها کمتر وارد آب گوجه شود، ماندگاری رب گوجه شما بیشتر می شود و دیرتر کپک می زند.

اما اگر مقدار کمتر از ۱۰ کیلو گوجه دارید می توانید از صافی با سوراخ های درشت هم استفاده کنید چون مقدار رب کم است و زود مصرف می شود، اشکال ندارد تخمه های گوجه از صافی عبور کند.

اگر تخمه های گوجه از صافی عبور کرد، در آخر آب گوجه را از صافی ریزتر عبور دهید تا تخمه های گوجه گرفته شود.

این صافی با این اندازه سوراخ برای عبور دادن گوجه خوب است:

۷- بعد آب و گوشت گوجه را که از صافی عبور دادید، روی حرارت زیاد قرار دهید تا به جوش بیاید.  وقتی جوشید حرارت شعله را متوسط کنید. هر نیم ساعت یکبار آن را بهم بزنید تا ته نگیرد. لازم نیست حرارت شعله را خیلی کم کنید.

مواظب باشید رب گوجه ته نگیرد. رب گوجه اگر ته بگیرد هم طعم خوبی ندارد هم بوی سوختگی تمام رب را می گیرد. همانطور که گفتم رب گوجه هر نیم ساعت از ته بهم بزنید.

درب قابلمه را اصلاً نگذارید تا هم آب رب بخار شود و غلیظ نشود هم سر نرود.

۸- باید چند ساعت رب بجوشید تا برسد. نشانه رسیدن رب در این روش این است که رب شروع به جوشیدن با صدای بلند مثل مواد مذاب می کند. و رب به بیرون پرتاب می شود. این حالت نشان می دهد که آب اضافی رب گرفته شده و رب کاملاً رسیده. در این وقت زیر حرارت را کم کنید تا ۱۵ دقیقه بجوشید و خوب غلیظ شود.

در این مرحله یعنی وقتی رب رسید، برای اینکه رب دیرتر خراب شود به ازای هر یک کیلو رب (نه گوجه!) حدود یک قاشق غذا خوری روغن مایع به آن بزنید و رب را بهم بزنید و بعد از یک الی دو دقیقه حرارت رب را خاموش کنید. ( البته این راهکار دلخواه است و می توانید روغن نزنید اما این روش کمک می کند رب دیرتر خراب شود. )

۹- در آخر صبر کنید رب خوب سرد یا ولرم شود و بعد با روشی که در ادامه میگم آنها را ظرف کنید.

مناسبترین روش برای ظرف کردن رب گوجه

طرز ظرف کردن رب خانگی خیلی مهم است چرا که اگر نکات آن را رعایت نکنید رب ممکن است خیلی زود کپک بزند و خراب شود.

بهتر است برای ظرف کردن رب از ظروف شیشه ای استفاده کنید. رب به دلیل داشتن خاصیت اسیدی با ظروف فلزی و پلاستیکی واکنش شیمیایی می دهد و مواد ناسالم وارد رب می شود.

۱- شیشه های رب را از قبل خوب بشویید و اجازه دهید کاملاً خشک شود.

۲- بعد وقتی رب گوجه هنوز گرم است (نه داغ!) آنها را داخل شیشه رب بریزید.

۳- روی آن کمی روغن بریزید و درب آن را محکم ببندید.

۴- شیشه را یک شبانه روز در کنار آشپزخانه برعکس قرار دهید تا هوای داخل آن کاملاً خارج شود.

۵- بعد آنها در جای خنک یا اگر در یخچال جا دارید، آنها را در یخچال قرار دهید. اگر در هنگام درست کردن رب از صافی با سوراخ های بزرگ استفاده کردید و تخمه های گوجه  زیاد داخل رب است یا اجازه ندادید رب کاملاً برسد، حتما آن را در یخچال قرار دهید وگرنه خراب می شود.

۲- طرز تهیه رب گوجه آفتابی

یکی دیگه از روش های خوب درست کردن رب گوجه، که خیلی هم خوشمزه میشه، رب گوجه آفتابی است. برای درست کردن رب گوجه آفتابی همانطور که از نام آن مشخص است، حتما آفتاب شدید نیاز است. بنابراین این روش تنها در تابستان و مناطق گرم مناسب است.

رب آفتابی خیلی ترش مزه می شود و اگر رب ترش دوست دارید بهتر است از این روش برای تهیه رب گوجه استفاده کنید.

مواد مورد نیاز:

• گوجه
• نمک
• روغن
• نور آفتاب

۱- گوجه ها را بشویید. خشک که شد، ۳ الی ۴ تیکه ببرید.

۲- روی گوجه ها را نمک بپاشید، مقدار نمک سلیقه ای است و باید مثلاً برای ۵۰ الی ۶۰ کیلو گوجه حدود یک کیسه نمک ریخته شود. اگر نمک زیاد زدید و رب شور شد، نگران نباشید بعدا به غذاتون نمک اضافه نمی کنید. اما بهتر است نه نمک زیاد بزنید نه کم، تا هم رب گوجه خراب نشود و هم شور نباشد.

توجه: نمک را باید همون اول بزنید تا وقتی گوجه ها در آفتاب قرار می دهید، کپک نزند و آب بیندازد.

برای تست میزان کافی بودن نمک رب: می توانید وقتی به گوجه ها نمک زدید، آنها را بهم بزنید و بعد بچشید اگر نمکدار و خوشمزه هستند یعنی نمکی که زدید کافی است.

۲- گوجه های بریده و نمک زده را داخل قابلمه بریزید، درب قابلمه را ببنید و ۲ الی ۳ روز قابلمه را در آفتاب قرار دهید. هر چند ساعت یکبار آنها را بهم بزنید تا کپک نزند.

می توانید درب قابلمه را باز بگذارید. ولی برای جلوگیری از وارد شدن حشرات و گرد و خاک یک توری روی قابلمه بکشید.

در هر عصر به سراغ گوجه ها بروید و با دست گوجه ها را ورز دهید تا له شود. دو سه روز طول می کشد تا گوجه ها برای رب گیری آماده شوند.

وقتی پوست گوجه از گوشت آن جدا شد، یعنی گوجه ها رسیده. آنها را خوب ورز دهید و تیکه تیکه از صافی با سوراخ های ریز که تخمه و پوست گوجه از آن رد نشود عبور دهید.

خوب گوجه ها را داخل صافی ورز دهید تا گوشت و آب گوجه از صافی عبور کند و تخمه و پوست گوجه داخل صافی بمانند. اگر تخمه های گوجه از صافی عبور کرد در آخر آب گوجه را از صافی ریزتر عبور دهید تا تخمه های گوجه گرفته شود.

 

با قرار دادن گوجه در آفتاب گوجه حالت گندیدگی میگیرد. که باعث ترش شدن آن می شود و البته چون به آن نمک زدید و روزی یکبار آن را ورز می دهید کپک نمی زند.

۳- حالا آب و گوشت گوجه را روی حرارت زیاد قرار دهید.

۴- وقتی آب گوجه شروع به جوشیدن کرد. حرارت را متوسط کنید. نباید درب ظرف را بگذارید تا آب اضافی آن بخار شود و کم کم غلیظ شود. هر نیم ساعت یکبار هم رب گوجه را بهم بزنید تا ته نگیرد.

خیلی مواظب باشید رب گوجه اگر ته بگیرد بوی سوختگی همه رب را می گیرد.

۵- نشانه رسیدن رب همانطور که قبلاً هم گفتم، این است که رب شروع به جوشیدن با صدای بلند مثل مواد مذاب می کند. این حالت نشانه این است که رب گوجه شما رسیده. حرارت را کم کنید تا ۱۰ الی ۱۵ دقیقه دیگر هم بجوشید و خوب غلیظ شود.

و مثل روش قبل برای اینکه رب دیرتر خراب شود به ازای هر یک کیلو رب (نه گوجه!) حدود یک قاشق غذا خوری روغن مایع به آن بزنید و رب را بهم بزنید و بعد از یک الی دو دقیقه حرارت رب را خاموش کنید. ( این راهکار دلخواه است و می توانید روغن نزنید. اما روغن کمک می کند رب دیرتر خراب شود. )

 

۳- رب گوجه خانگی با مخلوط کن یا با دستگاه آبگیری گوجه

این روش هم مراحل آن مانند روش اول است :

۱- آب گوجه را با استفاده از دستگاه آب گوجه گیری می گیرید یا گوجه های چند قسمت شده را داخل مخلوط کن بریزید تا خوب له شود.

۲- مواد را از صافی با سوراخ های ریز رد کنید. تا تفاله ها، پوست و تخمه های گوجه گرفته شود. وقتی با دستگاه آب گوجه را می گیرید برای اینکه دانه های گوجه از آب گوجه جدا شود، حتما آب گوجه را هم صافی کنید.

به آب گوحه نمک اضافه کنید. آن را بچشید کمی که نمک دار شد، کافی است. چون بعد می جوشد و غلیظ می شود.

۳- آب گوجه را روی حرارت زیاد قرار دهید. وقتی شروع به جوشیدن کرد. حرارت را کم یا متوسط کنید و درب قابلمه را نگذارید تا آب اضافی آن بخار شود و غلیظ شود. هر ۱۵ تا ۱۰ دقیقه یکبار رب گوجه را از ته قابلمه بهم بزنید تا ته نگیرد. اگر ته بگیرد طعم رب بد می شود و بوی سوختگی می گیرد.

۹- باید صبر کنید تا رب شما برسد. نشانه رسیدن رب این است که: رب شروع به جوشیدن با صدای بلند حالت ترکیدن می کند. مثل مواد مذاب. در این حالت رب رسیده.  در این مرحله باید حرارت را کم کنید تا ۱۰ الی ۱۵ دقیقه دیگر هم بجوشید و خوب غلیظ شود.

به ازای هر یک کیلو رب حدود یک قاشق غذا خوری روغن به آن بزنید و رب را بهم بزنید و بعد از یک الی دو دقیقه رب حرارت رب را خاموش کنید. تا رب دیرتر خراب شود. این راهکار دلخواه است و می توانید از آن صرف نظر کنید. ولی این روش کمک می کند رب دیرتر خراب شود.

 

چه زمانی رب گوجه رسیده و آماده شده ؟

۱- روش اول رو قبلاً هم گفتم که رب شروع به جوشیدن با صدای زیاد، مانند انفجار می کند و مثل مواد مذاب به بالا پرتاب می شود.

۲- روش دوم مقداری از رب را داخل قاشق یا ملاغه بریزید آن را کج کنید. اگر کناره های رب داخل قاشق حالت زردی و آبکی نداشت، یعنی رب آماده شده. وگرنه اگر حالت آبکی زردرنگ دارد یعنی هنوز رب آب دارد و کاملاً غلیظ نشده و اگر الان آن را بردارید بعداً زود خراب می شود.

روش نگهداری از رب گوجه

برای جلوگیری از کپک زدن و خراب شدن رب گوجه خانگی هنگام درست کردن رب گوجه باید نکاتی را رعایت کنید که البته در توضیحات بالا به اکثر آنها اشاره کردم. ولی برای یادآوری و تأکید دوباره آنها را تکرار می کنم:

۱- رب گوجه باید حتی المکان غلیظ باشد و برسد. رب اگر به غلظت کافی برسد تا مدت ها کپک نمی زند و سالم می ماند.

۲- برای نگهداری رب بهتر است از ظروف شیشه ای استفاده کنید. اینکار علاوه بر اینکه سالم تر است باعث می شود رب دیرتر خراب شود.

۳- ظرفی که رب را قرار است در آن بریزید باید کاملاً خشک و تمیز باشد.

۴- روی رب را روغن بریزد تا هوا وارد رب نشود و رب کپک نزند. بهتر است روغن جامد آب کنید و روی تمام شیشه های رب بریزید. روغن باعث می شود هوا به داخل شیشه نفوذ نکند.

۵- در هنگام پخت همانطور که در بالا هم توضیح دادم، در آخر پخت به رب روغن اضافه کنید تا ماندگاری رب افزایش یابد.

۶- درب ظرف رب باید کاملاً محکم شود تا جلوی ورود هوا به آن گرفته شود.

۷- بعد از پختن رب و ظرف کردن رب، ظرف رب را یک شبانه روز برعکس از طرف درب ظرف قرار دهید تا هوای داخل شیشه کاملاً از ظرف خارج شود.

۸- به رب گوجه در هنگام پخت نمک بزنید تا مانع از خراب شدن رب شود.

۹- ظرف رب را در جای خنک قرار دهید.

۱۰- برای برداشتن رب همیشه از قاشک تمیز و خشک استفاده کنید و بعد از برداشتن مقدار مورد نیاز خودتون درب رب را زود ببنید تا خیلی با هوا تماس نداشته باشد.

۱۱- اگر رب در یک ظرف بزرگ است، بهتر است آن را به ظرف های کوچکتر تقسیم کنید و روی هر ظرف را روغن بریزید تا دیرتر خراب شود. ظرف که کوچک باشد زودتر مصرف می شود در نتیجه خراب نمی شود.

۱۲- وقتی رب را باز می کنید باید حتماً آن را در یخچال قرار دهید تا خراب نشود.

چگونه رب خوشرنگ می‌شود؟

۱- برای درست کردن گوجه از گوجه های قرمز رنگ و گوشتی استفاده کنید. گوجه های تابستان رب خوشرنگ تری نسبت به گوجه های پاییزی می دهند.

۲- در مرحله آخر جوشیدن رب، با اضافه کردن روغن به رب علاوه بر اینکه رب خراب نمی شود؛ موجب خوشرنگ شدن رب می شود.

تجربه من : من خودم بیشتر مواقع برای پخت رب گوجه از روش اول یعنی جوشاندن گوجه استفاده می کنم. اما رب روش دوم یعنی رب آفتابی هم طعم ترش و خوبی می گیرد. روش سوم را هنوز امتحان نکردم اما از دوستان شنیدم این روش هم خوب می شود و چون از دستگاه آبگیری استفاده کردید کار شما آسان تر هم می شود. کاملاً به سلیقه شما بستگی دارد کدام روش را انتخاب کنید ولی هر ۳ روش عالی هستند.

اینم از رب گوجه ای که من به تازگی با روش جوشاندن گوجه درست کردم. به ازای ۱۳ کیلو گوجه  ۵ عدد شیشه ۷۰۰ گرمی رب گوجه می‌توان درست کرد.