آلمان
آلمان. آلْمان (Germany) جمهوری فدرال آلمان۱ در اروپای مرکزی جای دارد و از شمال به دریای شمال۲، دانمارک، و دریای بالتیک۳، از شرق به لهستان و چک، از جنوب به اتریش و سوئیس، و از غرب به فرانسه، لوکزامبورگ، بلژیک و هلند محدود است. مساحت این کشور ۳۵۷,۰۲۵ کیلومتر مربع است و شهر برلین پایتخت آن است.سیمای طبیعی. آلمان یا ششمین کشور وسیع قارۀ اروپا از نظر طبیعی به سه بخشِ جلگه پستِ شمالی، فرابومانِ۴ مرکزی و کوهستانِ جنوبی تقسیم می شود.۱. جلگۀ پستِ شمالی یا جلگۀ آلمان شمالی۵ در امتداد کرانه های دریای شمال و دریای بالتیک قرار دارد و رو به جنوب تا کوهپایه های هارتس۶ در مرکز و شهر درسدن۷ در شرق ادامه دارد. کرانه های آن از تالاب۸ ها و تَلماسه۹ های ساحلی تشکیل شده و جزایری چون جزایر فریسیای شرقی۱۰، جزایر فریسیای شمالی۱۱، فمارن۱۲، هِلگولاند۱۳، و روگن۱۴ واقع در دوراب۱۵ های ساحلی را شامل می شود. آبرفت۱۶ های حاصل خیز جنوب غربی برلین در شرق، و درّۀ صنعتی رور۱۷ در جنوب غربی این جلگه قرار دارند. ۲. فرابومان مرکزی از ارتفاعات نه چندان بلند هارتس، تورینگن۱۸، و وِستِروالت۱۹ تشکیل شده و درّۀ رودخانه های متعددی مانند ماین۲۰، وِزِر۲۱، زاله۲۲، و موزِل۲۳ آن را قطع می کنند. بیشتر اراضی این بخش از جنگل های انبوه پوشیده شده و فراوانی تأسیسات برقابی۲۴، کشتزارها و تأسیسات صنعتی وسیع از ویژگی های آن است. ۳. کوهستان جنوبی یا منطقۀ آلپاین۲۵ از کوه های شوابن۲۶ و فرانکونیا۲۷ که در حاشیۀ شمالی کوه های آلپ۲۸ قرار دارند، تشکیل شده و کوه های جنگل سیاه۲۹ در غرب و کوه های مزریِ باواریایی۳۰ و جنگل بوهمی۳۱ در شرق آن واقع اند و بلندترین نقطۀ کشور به نام کوه تسوگشپیتسه۳۲ با ارتفاع ۲,۹۶۳ متر در مرز اتریش و در ۹۰کیلومتری جنوب غربی شهر مونیخ جا دارد. رودخانه های دانوب و راین از کوه های این بخش سرچشمه می گیرند و دریاچۀ کنستانس۳۳ واقع در مرز سوئیس زیباترین و چشمگیرترین عارضۀ طبیعی آن است. کشور آلمان به شانزده ایالت۳۴ یا لاندِر۳۵ تقسیم می شود و بزرگ ترین شهرهای آن عبارت اند از برلین، هامبورگ، دورتموند۳۶، اِسِن۳۷، دوسبورگ۳۸، کلن۳۹ (کولونی)، فرانکفورت، و مونیخ. اقلیم آلمان عمدتاً معتدل است. زمستان های آن سرد و تابستان هایش گرم است. کوهستان های این کشور خنک تر از دیگر نواحی است و بارندگی بیشتری دارد و میانگین بارندگی سالانۀ آن به ۵۶۳ میلی متر می رسد. حدود دوسوم از کشور آلمان جنگلی است و بلوط، زبان گنجشک نارون، راش، کاج، سرو، و صنوبر درختانِ غالب این کشورند. آهو، روباهِ سرخ، خرگوش، صحرایی، راسو، خرس، گربۀ وحشی و گورکن و پرندگانی چون مرغابی، غاز، عقاب و جغد، حیات وحش آن را تشکیل می دهند.
اقتصاد. ادغام آلمان شرقی و غربی در دهۀ ۱۹۹۰ بر اقتصاد آلمان آثار نامطلوب گذاشت و آلمان غربی به ناچار سنگینی اقتصاد نسبتاً ناتوان آلمان شرقی را متحمل شد. این مشکل در دهۀ اول قرن ۲۱ تا حدی برطرف شده و آلمان متحد، جایگاه اقتصادی راستین خود را رفته رفته باز یافته است. اهمیت کشاورزی آلمان کمتر از صنعت است و حدود یک سوم از اراضی آن به زیر کشت رفته است. تاکستان های وسیعِ درّۀ موزل، آلمان را از نظر تولید انگور در موقعیتی ممتاز قرار داده است. فرآورده های دامی آلمان نیز، به ویژه شیر و پنیر و کرۀ آن شهرت جهانی دارد. غلات، چغندرقند، ذرت، سیب زمینی عمده ترین محصولات کشاورزی این کشور است. مساحت جنگل های آلمان به حدود ۹میلیون هکتار می رسد و تولید چوب و الوار آن سالانه به۳۷.۵میلیون متر مکعب بالغ می شود. صنعت ماهی گیری آلمان پررونق است و میزان صید آن به ۲۴۰هزار تن می رسد. لیگنیت۴۰، زغال و نمک عمده ترین منابع زیرزمینی این کشور است. تولید نیروی الکتریسیتۀ آلمان ۵۵۰میلیارد کیلووات ساعت است که عمدتاً به شیوۀ حرارتی تأمین می شود و بازده نیروگاه های هسته ای و برقابی در درجات بعد قرار دارند. بیشتر نواحی صنعتی آلمان در درّۀ رور و پیرامون شهر کُلن جا دارند و مواد شیمیایی، ماشین آلات، آهن و فولاد، خودرو و تراکتور، منسوجات، پوشاک و وسایل دقیق الکترونیک، سیمان، تصفیۀ مس، الیاف صنعتی و طبیعی، وسایل خانگی و بلور و کریستال، مهم ترین فرآورده های صنعتی آن را تشکیل می دهند. آلمانی ها بیشترین گردشگران جهان هستند و هزینۀ گردشگری آنان حدود سه برابر درآمد گردشگری این کشور است.
حکومت و سیاست. نوع حکومت آلمان جمهوری فدرال چند حزبی با دو نهاد قانون گذاری است. مجلس فدرال یا بوندستاگ۴۱ ۶۷۲ نماینده دارد و شورای فدرال (بوندسرات۴۲) آلمان از ۶۸ نماینده تشکیل می شود که مردم آنان را برای چهار سال برمی گزینند. رئیس جمهور کشور با اکثریت آراء دو مجلس تعیین می شود و صدراعظم آلمان را اعضای مجلس فدرال انتخاب می کنند و مسئولیت اجرایی و تشکیل و سرپرستی هیئت دولت برعهدۀ اوست.
مردم و تاریخ. جمعیت آلمان حدود ۸۱,۷۵۱,۶۰۲ نفر است (۲۰۱۱) و تراکم نسبی آن به۲۲۹ نفر در کیلومتر مربع بالغ می شود. رشد سالانۀ جمعیت آلمان صفر است و آلمانی ها ۹۵ درصد از جمعیت کشور را تشکیل می دهند. ۴۵ درصد از مردم آن مسیحی پروتستان اند و ۸۸ درصدشان در شهرها زندگی می کنند و زبان رسمی آنان آلمانی است. میانگین امید به زندگی در آلمان ۷۷ سال است و ۹۹ درصد از بزرگ سالان آن باسوادند. نخستین اقوام ژرمن۴۳ که در امتداد ساحل دریای بالتیک زندگی می کردند، به مرور به آلمان مهاجرت کردند و در شرق رود راین و کوه های کارپات۴۴، و اراضی شمالی دریای سیاه۴۵ سکونت گزیدند. هون ها۴۶ی صحرانشین در قرن ۴م آنان را به سوی غرب راندند و ویزیگوت های آلمانی۴۷ تبار در ۴۱۰م شهر رُم را غارت کردند. با سقوط امپراتوری روم غربی، شاه نشین۴۸ های ژرمنی چندی در قلمرو امپراتوری مزبور تأسیس شد. فرانک۴۹ ها اغلب شاه نشین های مزبور را برانداختند و شارلمانی۵۰، امپراتور فرانک ها، (۷۴۲ـ۸۱۴م) سرزمین ژرمن ها را نیز به خاک خود افزود. در ۸۸۸م، امپراتوری فرانک ها به دو بخش شرقی (آلمان امروزی) و غربی (فرانسۀ کنونی) تقسیم شد. در ۹۱۹م هانری اول، دوک ساکس۵۱ در مقام نخستین فرمانروای آلمان، تاج شاهی بر سر نهاد و پسرش، اوتوی اول۵۲، (۹۱۲ـ۹۷۳م) امپراتوری مقدس روم۵۳ را تأسیس کرد. امپراتوری مزبور در ۱۲۵۴ منقرض شد و رودولف اول۵۴ از خاندان هابسبورگ۵۵ با عنوان نخستین شاه اتریش بر تخت نشست، و عنوان امپراتوری مقدس روم را نیز به خاندان خود منتقل کرد. هانری چهارم در زمان سلطنت خود با پاپ رهبر کاتولیک های جهان اختلاف پیدا کرد و روابطشان رو به تیرگی نهاد؛ در این زمان مارتین لوتر۵۶ علیه قدرت واتیکان به پاخاست و آیین پروتستان۵۷ را پایه گذاری کرد. در جنگ های سی ساله (۱۶۱۸ تا ۱۶۴۸م) اروپا، دو دولت قدرتمند پروس۵۸ و اتریش در اروپای مرکزی تأسیس شدند. ناپلئون اول امپراتوریِ مقدسِ روم را برانداخت و دولت های پروس و اتریش را از هم جدا کرد. با وقوع انقلاب صنعتی، اقتصاد پروس روبه توسعه نهاد و اوتو فون بیسمارک۵۹ دست اتریش را از آلمان کوتاه کرد و وحدت آلمان را فراهم آورد. ویلهلم اول۶۰، آلمان را به یکی از قدرت های بزرگ صنعتی و نظامی مبدل کرد و سلطه جویی ها و زیاده خواهی های ویلهلم دوم به جنگ جهانی اول (۱۹۱۴ـ۱۹۱۸م) و در نهایت شکست آلمان منجر شد. پس از جنگ، جمهوری وایمار۶۱ بر این کشور حاکم شد. در انتخابات ۱۹۲۳ آدولف هیتلر رهبر حزب ناسیونال سوسیالیست (نازی) به صدراعظمی آلمان رسید و برنامۀ تسلیحاتی و صنعتی شدن آلمان را شدت بخشید. پس از الحاق اتریش و چکسلوواکی به آلمان، مقدمات جنگ جهانی دوم (۱۹۳۹ـ۱۹۴۵) فراهم شد. جنگ با شکست آلمان پایان یافت و ارتش سرخ اتحاد جماهیر شوروی و نیروهای متفقین، در ۱۹۴۵ برلین را تصرف کردند و آلمان به دو نیمه تقسیم شد. بخش شرقی به جمهوری دموکراتیک آلمان شرقی موسوم شد و بخش غربی با نام آلمان غربی، در کنار متفقین قرار گرفت. با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، آلمان شرقی به آلمان غربی پیوست و در اکتبر ۱۹۹۰ آلمان واحد دوباره تأسیس شد. منبع: wikijoo: آلمان
مطالب مرتبط دیگر: