جلسه ۷۷ درس خارج فقه، مبحث حج

موضوع: استطاعت
استاد:  حضرت آیت اللـه حاج سیّد محمّد محسن حسینی طهرانی – تاریخ:  ۲۲ شوال المکرم ۱۴۳۰ ه.ق

[button color=”orange” size=”small” link=”http://file.pormatlab.com/kimiyasaadat/haj077.mp3″ icon=”” target=”false”]دریافت صوت[/button]

[button color=”red” size=”small” link=”http://file.pormatlab.com/kimiyasaadat/haj077.pdf” icon=”” target=”false”]دریافت متن[/button]

خلاصه:

۱- اگر استطاعت را حتی شرط وجودی فرض کنیم و یا شرط عقلی بدانیم باز از عهدۀ شارع خارج خواهد بود.

۲- از نکات کلیدی اجتهاد و استنباط این است که انسان ملاحظه کند که حکمی را که شارع بیان کرده و تکلیفی را که مقید به او کرده، آیا یک تکلیف منزّل بر عرف و عقل است؟ یا اینکه شارع از بیان آن نظر خاصی داشته است.

۳- عرف و عقل، انسانی را که در سنین نوجوانی است قابل برای انجام معاملات اقتصادی عادی نمی‌داند؛ چگونه است که اگر جوانی در شرایطی که قاضی از آن اطلاع ندارد قتلی را انجام دهد، برایش حکم اعدام بکنند و آن را اعدام کنند؟! همۀ اینگونه موارد خلاف شرع است.

۴- هرچه انسان، اولا از نظر علمی بالاتر برود و دوم آن جنبۀ روحی و تجردی او به مقام تزکیه برسد، دیدگاه او نسبت به تکالیف و احکام متفاوت‌تر خواهد شد. لذا امام صادق علیه‌السلام می‌فرمایند: «لایحل الفتیا لمن لایستفتی من الله بصفاء سرّه و اخلاص عمله و علانیه و برهان من ربه»

۵- مع‌الاسف حوزه‌های علمیۀ ما به جای پرداختن به مدارک و مسانید اصلی که قرآن و روایات اهل بیت علیهم‌السلام است، اکتفاء به فتوای مشهور و اجماع غلط کرده و دیگران را در رتبۀ معصومیت قرار داده‌اند و حتی بر کلام ائمه ترجیح داده‌اند!!