جلسه ۳۱ درس خارج فقه، مبحث حج

موضوع: استطاعت

سخنران:  حضرت آیت اللـه حاج سیّد محمّد محسن حسینی طهرانی – تاریخ: ۲۷ شوال المکرم ۱۴۲۹ ه.ق

[button color=”orange” size=”small” link=”http://file.pormatlab.com/kimiyasaadat/haj031.mp3″ icon=”” target=”false”]دریافت صوت[/button]

[button color=”red” size=”small” link=”http://file.pormatlab.com/kimiyasaadat/haj031.pdf” icon=”” target=”false”]دریافت متن[/button]

 

چکیده:

۱- نقل کلام مرحوم شیخ انصاری در باب واجب مطلق و واجب مشروط که اگر واجب مشروط به شرط وجودی نباشد واجب مطلق است به خلاف اشتراط به شرط وجودی مثل أن کان زید فی البلد فاکرمه که واجب مشروط است و نقیض کلام ایشان که نماز نسبت به شرایط وجودی مثل طهارت… آنرا واجب مطلق دانسته اند.

۲- نقل کلام صاحب فصول که واجب با صرف نظر از شرائط عامه تکلیف که عبارت است از بلوغ و عقل و قدرت… اگر مشروط و معلق به یک شرط خارجی شود واجب مشروط نامیده می شود و اگر تعلیقی به شرطی نداشته باشد واجب مطلق خواهد بود.

۳- نقل کلام آخوند صاحب کفایه که فرموده اند: ما واجب مطلق و واجب مشروط به نحو مطلق نداریم. بلکه نسبت به شرایط تکوینیه واجب مشروط است ولکن واجب نسبت به شرایط وجودی مثل طهارت، استقبال به قبله و امثال ذالک بالنسبه به صلاه که از شرایط وجودی است واجب مطلق میباشد.

۴- رد نظر اجماع که ساخته و پرداخته اهل تسنن برای تصحیح و توجیه به مسند خلافت نشستن ابوبکر بوده است و تنظیر آن به وضعیت موجود در قانون گذاریهای جاریه که بعد از تصویب ماده قانونی چون آنرا شامل موارد مورد نظر نیافته اند با توسل به تبصره به خواسته خود نائل می شوند.

۵- با ورود نفس به جریان، قانون به کنار می رود و هر جا پای نفس در میان نباشد حق جلوه پیدا می کند و جلو می آید.

۶- بیان سیره زندگی علمی حضرت علامه طباطبائی از زبان علامه طهرانی که چگونه با وجود اختلاف شدید در اصول و مبانی اعتقادی و علمی کسی متعرض ایشان نمی شد الا نادراً

۷- تشکیک کردن در اصول و مبانی و تخریب اذهان نسبت به اعتقادات کار آسان و سهلی است ولی کار صحیحی نمی باشد. و تعرض و اشکال به عملکرد آقای سروش که در یک کشور کفر آنچه می خواهد نسبت به مقدسات بیان می کند.

۸- اولین نکته مهم در مقام استنباط و اجتهاد توجه ودقت به تعابیر و کلمات امام علیه السلام در بیان احکام است با ملاحضه قرائن حالیه و مقالیه و مقارنات و الا بدون توجه به این نکته و با اتکاء بر ظواهر ادله موجب صدور فتاوای بر خلاف فرمایشات ائمه علیه السلام می شود. که از جمله آنها فتوی به جواز اتیان عمره متعدده در زمان کمتر از ده روز که حرام است و در شهر واحد کراهت شدید دارد می باشد.

۹- مجتهد با تمسک به اخبار من بلوغ و عنوان رجاءً نمی تواند هر حکمی را تجویز کند چرا که رجاءً در مواردی است که امید تقرب وجود دارد نه مواردی که احتیاط در ترک آن باشد. مثل شبهه تحریمیه و اخبار من بلغ ناظر به موارد خاص می باشد.

۱۰- مجتهد در مقام استنباط اولاً بلا اول باید به قرآن و روایات مراجعه کند با صرف نظر و غمض از کلمات فقهاء وتقریرات دروس آنان و پس از آن مراجعه به مطالب علماء مناسب است.

۱۱- نقل حکایت کیفیت استنباط یک مدعی اجتهاد از ادله مؤکدّه بر اتیان نماز جمعه و حکم به استحباب نمودن ایشان که خلاف مدلول ادله بوده است و ایرادات وارده بر این روش.